Για Μητσοτάκη, ο ανασχηματισμός ήταν εκτεταμένος. Για ό,τι είχαμε συνηθίσει προ του 2019, οι αλλαγές ήταν και πάλι λίγες. Δεν ήταν ούτε δομικός ούτε σαρωτικός (θα καταργηθεί και το κλισέ έτσι όπως πάμε), αλλά σίγουρα στοχευμένος. Επιμερίζει σε πρόσωπα ευθύνες, ενδεχομένως ευρύτερες, που αποτυπώθηκαν στην κάλπη και έπληξαν και το προφίλ του ίδιου του Πρωθυπουργού.
Το στοίχημα και το ερώτημα τώρα είναι αν η κυβέρνηση στο σύνολό της θα προσανατολιστεί στα φλέγοντα ζητήματα, αν δηλαδή, πέρα από τις αλλαγές προσώπων, θα «κατεβεί» η ίδια στην καθημερινότητα για να παρέμβει εκεί που «πονούν» οι πολίτες (και όχι μόνον η εικόνα της).
Το πνεύμα των αλλαγών είναι σαφές, πιο σαφές δεν γίνεται. Εγιναν επεμβάσεις εκεί που «πονούσε» η κυβέρνηση και εκεί που εκτιμήθηκε ότι έχασε έδαφος η ΝΔ στις ευρωεκλογές του Ιουνίου:
—Ο Κώστας Σκρέκας, που βρέθηκε εκτός, πλήρωσε την απουσία επαφής (ολόκληρης της κυβέρνησης) με αυτό που έζησαν και ζουν οι πολίτες στα σουπερμάρκετ, τα οποία, σημειωτέον, δεν τα έχει αγγίξει ακόμη το κράτος για την έλλειψη ανταγωνισμού. Στη θέση του ως υπουργός Ανάπτυξης, ο Τάκης Θεοδωρικάκος, που έχει αποπεμφθεί στο παρελθόν από υπουργικό πόστο, τώρα καλείται να δείξει τον απαραίτητο «τσαμπουκά» με την αγορά και να διαχειριστεί την «καυτή πατάτα» του Νο 1 ζητήματος που καίει τους Ελληνες.
—Ο Λευτέρης Αυγενάκης πλήρωσε την ενόχληση των αγροτών (όχι μόνο στη Θεσσαλία) για τις καθυστερήσεις των κονδυλίων, τον έμμεσο εκβιασμό στους ψηφοφόρους της Θεσσαλίας για την επανεκλογή του Κώστα Αγοραστού τον Οκτώβριο και κάποιες (επιεικώς) αρρυθμίες στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Το Τροφίμων εδώ έχει σημασία, γιατί το θέμα της αγροτικής παραγωγής είναι δομικό και αφορά κάθε πολίτη που βλέπει τις τιμές των ελληνικών προϊόντων στα ράφια των σουπερμάρκετ και στις λαϊκές. Υπουργός αναλαμβάνει ο Κώστας Τσιάρας και υφυπουργός ο Χρήστος Κέλλας, δύο στελέχη που, όπως έσπευσαν να υπογραμμίσουν από την κυβέρνηση, προέρχονται από τη Θεσσαλία. Οι ίδιες πηγές, βέβαια, στην ίδια διαρροή, τόνιζαν ότι συνολικά οι επιλογές έγιναν «με κριτήρια όχι γεωγραφικά, αλλά εργατικότητας και αποτελεσματικότητας», αλλά ας είναι – τι θα ήταν ένας ανασχηματισμός χωρίς τις επικοινωνιακές αντιφάσεις του;
—Η Δόμνα Μιχαηλίδου, που εγκαταλείπει το υπουργείο Εργασίας, γίνεται θύμα καραμπόλας για τη μετακίνηση της Νίκης Κεραμέως (αλλά και της περιπλοκότητας του εν λόγω υπουργείου), παρότι είναι βέβαιο ότι θα αξιοποιηθεί στο μέλλον και πάλι από τον κ. Μητσοτάκη, αφού ανήκει στα στελέχη που ο ίδιος ανέδειξε.
—Ο Δημήτρης Καιρίδης, άνθρωπος με βαθιά μόρφωση, απομακρύνεται από το υπουργείο Μετανάστευσης παρά την πετυχημένη θητεία του, πληρώνοντας το φιλελεύθερο προφίλ του για το «παραδοσιακό» νεοδημοκρατικό κοινό. Το γεγονός ότι στη θέση του τοποθετείται ο παλαιότερα υπουργός Αμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος, προερχόμενος «από την περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης», όπως ξανά τόνισαν από το Μαξίμου –να ‘το το γεωγραφικό κριτήριο πάλι!–, δείχνει ότι η αποπομπή Καιρίδη έχει να κάνει περισσότερο με τις κομματικές ανάγκες μετά τις ευρωεκλογές.
—Ο υφυπουργός Οικονομικών Χάρης Θεοχάρης φορτώνεται όλο το πακέτο της καταπολέμησης της φοροδιαφυγής με το άνοιγμα της περιμέτρου της φορολόγησης των ελευθέρων επαγγελματιών. Η σωστή από κάθε άποψη μεταρρύθμιση προκάλεσε αντιδράσεις και εκτιμήθηκε ότι κόστισε στη ΝΔ στην κάλπη των ευρωεκλογών – κάπως έτσι ο κ. Θεοχάρης βρίσκεται εκτός υπουργικού θώκου.
—Οι πολλές αλλαγές σε επίπεδο υφυπουργών αφορούν περισσότερο την προσπάθεια «επιδιόρθωσης» των ψυχικών δεσμών της ΝΔ με τη Βόρεια Ελλάδα, όπου αρκετοί ψηφοφόροι της στράφηκαν στον Βελόπουλο, στη Λατινοπούλου ή και ακόμα δεξιότερα.
Παρά τις αρχικές ερμηνείες, η μετακίνηση της Νίκης Κεραμέως από το υπουργείο Εσωτερικών συνιστά επί της ουσίας αναβάθμιση, καθώς μετακινείται από ένα θεσμικό σε ένα παραγωγικό υπουργείο, το Εργασίας, καθοριστικό για εκατομμύρια εργαζόμενους. Η μετακίνηση εστιάζει με βάση τον τρόπο σκέψης του Μαξίμου στους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα, όπου η ΝΔ πήρε το χαμηλότερο ποσοστό από κάθε άλλη επαγγελματική ομάδα στις ευρωεκλογές (23% σύμφωνα με το Exit Poll).
Ο Θοδωρής Λιβάνιος, που αναβαθμίζεται σε υπουργό Εσωτερικών, ανταμείβεται για χρόνια σκληρής δουλειάς και για την πρόσφατη επιτυχία της επιστολικής ψήφου.
Εν συντομία, ο ανασχηματισμός απαντά στα μηνύματα των πολιτών προς την κυβέρνηση με την απομάκρυνση προσώπων και μοιράζει περισσότερους συμβολισμούς προς το (πολύ) δεξιό ακροατήριο της ΝΔ και λιγότερους προς τους κεντρώους. Είναι ξεκάθαρο, βέβαια, πως ο «επιμερισμός» των ευθυνών δεν αρκεί, ιδίως αν θεωρηθεί ότι οι αλλαγές προσώπων έλυσαν και το πρόβλημα επαφής της κυβέρνησης με την καθημερινότητα και την κοινωνία που τώρα ομολογείται και ήταν προφανώς ευρύτερο. Αλλωστε σε αυτό γήπεδο θα παιχτούν τα επόμενα επεισόδια της πολιτικής αντιπαράθεσης τον προσεχή χειμώνα.