«Αφού η γυναίκα έχει το δικαίωμα να ανέβει στη λαιμητόμο, έχει και το δικαίωμα να ανεβαίνει στο βήμα του ρήτορα» (Ολυμπία ντε Γκουζ, ηρωίδα της Γαλλικής Επανάστασης -Διακήρυξη για τα δικαιώματα της Γυναίκας 1789)
Η Νέα Ζηλανδία είναι η πρώτη χώρα που έδωσε δικαίωμα ψήφου σε γυναίκες, σε εθνικές εκλογές (1893). Στην Αγγλία όσες Αγγλίδες πλήρωναν φόρο, αποκτούσαν το δικαίωμα ψήφου στις δημοτικές εκλογές (1906) αλλά το 1918 ψήφησαν στην πράξη. Οι Φιλανδές απέκτησαν το δικαίωμα ψήφου στις δημοτικές και κοινοτικές εκλογές, κέρδισαν πλήρη δικαίωμα στο εκλέγειν και εκλέγεσθαι (1907). Ακολούθησαν η Νορβηγία (1913), η Δανία (1915) και η Ολλανδία (1917). Στα 1919, οι Γερμανία, Αυστρία, Τσεχοσλοβακία, Ουγγαρία αλλά και η Νότια Αφρική. Οι Αμερικανίδες όλες, μαύρες κι άσπρες, απέκτησαν δικαίωμα ψήφου το 1920. Το 1921, η Πολωνία, η Σουηδία και ο υπερατλαντικός Καναδάς. Το 1931, η Ισπανία. Η Ελλάδα έμεινε πίσω. Μόλις στα 1930, οι φιλελεύθεροι του Ελευθέριου Βενιζέλου ψήφισαν νόμο με τον οποίο επιτρεπόταν στις γυναίκες να εκλέγουν δημοτικούς και κοινοτικούς άρχοντες αλλά όχι και να εκλέγονται. Ψήφισαν σε βουλευτικές εκλογές το 1956. Ήταν η απαρχή της εφαρμογής στην πράξη της καθολικής ψηφοφορίας, που είχε κατοχυρωθεί ήδη στο Σύνταγμα του 1864. Έστειλαν στη Βουλή τη Λίνα Τσαλδάρη, πρώτη ελληνίδα βουλευτίνα κι αμέσως πρώτη ελληνίδα υπουργό (Κοινωνικής Πρόνοιας, 1956-58).
Η εμμονή της κοινωνίας απέναντι στην υποβάθμιση της γυναίκας και η μόνιμη ταπεινωτική της μεταχείριση στις περισσότερες χώρες του κόσμου ακόμα και το 2017 λένε πολλά. Ο στυλοβάτης της οικογένειας (το κύτταρο της κοινωνίας) χειρίζεται άψογα τα οικονομικά του σπιτιού αλλά δεν «ξέρει» για τα έξω. Δεν δικαιούται να αποφασίσει για το πού πάει η κοινωνία, στην οποία ζει, εργάζεται και στηρίζει. Ανατριχιαστικές οι δηλώσεις του Γιάνους Κόρβιν-Μίκε, ενός πολωνού ακροδεξιού ευρωβουλευτή που επιμένει ότι οι γυναίκες θα πρέπει να κερδίζουν λιγότερα χρήματα από τους άνδρες, επειδή είναι «ασθενέστερες», «μικρότερες» και «λιγότερο ευφυείς» και δεν πρέπει να έχουν δικαίωμα ψήφου! Το επιχείρημά του ότι καμία γυναίκα δεν περιλαμβάνεται στους 100 πρώτους σκακιστές δεν πείθει. Δεν αναρωτιέται μήπως οι γυναίκες πλήττουν με το σκάκι.
Της γυναίκας η καρδιά είναι μία άβυσσος αλλά το μυαλό της είναι ξυράφι και πολλοί τη φοβούνται. Η πορεία της βάφτηκε με αίμα, ιδρώτα και πολλά δάκρυα. Θα τολμήσει ή θα λυγήσει. Διαθέτει ευαισθησία και παρά τη σωματική της αδυναμία, έχει αντίληψη και γνώσεις που πλαισιώνουν ένα υπεύθυνο άτομο. Τα τρία βασανιστικά «Υ» που της επιβλήθηκαν, από πολύ μικρή ηλικία: Υποταγή, Υποχώρηση, Υπακοή την έχουν λυγήσει. Διαχειρίζεται τα οικονομικά του σπιτιού και εκφέρει εμπεριστατωμένη γνώμη για πολλά ζητήματα. Δικαιούται να ψηφήσει γι’ αυτά που γίνονται στον τόπο της σαν ισότιμο μέλος της κοινωνίας.
Περπατά πάνω σε ένα τεντωμένο σκοινί και κουβαλά στις αποσκευές της καλά όπως δύναμη ψυχής, ευαισθησία, μόρφωση, φιλοδοξίες, τακτ και ελαστικότητα και αδικίες όπως στέρηση δικαιωμάτων, απόρριψη υποψηφιοτήτων, σεξιστικά σχόλια. Οι ελευθερίες της περιορίστηκαν, για αιώνες, στο να γεννάει, να ταΐζει και να μεγαλώνει τα παιδιά της αλλά να μην υψώνει ανάστημα μπροστά στον μοναδικό άξιο της κοινωνίας και της πολιτικής ζωής. Τον άνδρα! Τον αγαπάει, τον λατρεύει και τον θέλει κοντά της αλλά πόσο εύκολα να δεχτεί ότι a priori μειονεκτεί σωματικά, ψυχικά και κοινωνικά; Εσύ που μοιράζεσαι τη ζωή σου μαζί της (σε γέννησε, την αγάπησες, γέννησε τα παιδιά σου και θα σε περιθάλψει στα γεράματα) οφείλεις να την υπερασπιστείς και να την στηρίξεις!
*Η Ευγενία Ηλιοπούλου είναι συγγραφέας.