Παρακολούθησα τη Δευτέρα 30 Ιανουαρίου την εκπομπή ΕΡΤ FOCUS με καλεσμένο τον Υπουργό Παιδείας Κώστα Γαβρόγλου και εκπροσώπους εκπαιδευτικών, φοιτητών και μαθητών.
Ανάμεσα στα θέματα που συζητήθηκαν σχετικά με τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, ήταν η νέα εξαγγελθείσα αλλαγή στη διαδικασία εισαγωγής των υποψηφίων στα Πανεπιστήμια, με τρόπο που να προκύπτει από ουσιαστικές σπουδές στο Λύκειο. Κατά τη διάρκεια των οποίων θα αναπτύσσεται η κριτική σκέψη, η συνεργασία, θα αναδεικνύονται οι κλίσεις και θα καλλιεργούνται ποικιλοτρόπως τα ενδιαφέροντα των μαθητών.
Από το σχολικό έτος 2011-2012 άρχισε στο Λύκειο η εφαρμογή της ομαδοσυνεργατικής μεθόδου διδασκαλίας και μάθησης. Ένα απαραίτητο στοιχείο για την εκπόνηση ερευνητικής εργασίας μέσα από τη συνεργασία σε ομάδες, είναι να μάθουν οι μαθητές να ερευνούν, να αναζητούν βιβλιογραφικά δεδομένα, να τα επεξεργάζονται και να τα συνθέτουν σύμφωνα με το θέμα της εργασίας τους. Σε ποιες όμως σχολικές βιβλιοθήκες θα μπορούσαν να εργαστούν, με τη βοήθεια βιβλιοθηκονόμου και την καθοδήγηση του εκπαιδευτικού τους, για να εξασκηθούν και να εξοικειωθούν με τη δημιουργική αυτή εκπαιδευτική διαδικασία;
Ακολουθώντας τις διεθνείς τάσεις η Ελλάδα, µε το άρθρο 43 του νόµου 1566/1985, προέβλεπε πριν από 32 χρόνια την ίδρυση βιβλιοθήκης σε κάθε σχολική µονάδα. Από τότε έχουν γίνει προσπάθειες και με φιλότιμες ενέργειες διευθυντών, εκπαιδευτικών, συλλόγων γονέων και κηδεμόνων, και σχολικών επιτροπών, δημιουργήθηκαν βιβλιοθήκες σε όλα τα σχολεία της επικράτειας. Βιβλιοθήκες που αποτελούνται από μια ντουλάπα με βιβλία λογοτεχνίας σε κάποιο σχολικό διάδρομο μέχρι άρτια οργανωμένους και εξοπλισμένους χώρους που λειτουργούν χάρις στο μεράκι των εκπαιδευτικών.
Από το σχολικό έτος 1999-2000 ιδρύθηκαν και λειτούργησαν 757 σχολικές βιβλιοθήκες µόνο στη ∆ευτεροβάθµια Εκπαίδευση, με το πρόγραμμα ΕΠΕΑΕΚ του Υπουργείου Παιδείας και σε συνεργασία με τις Πανεπιστημιακές Βιβλιοθήκες. Είναι πλήρως οργανωμένες, σε ξεχωριστή ειδική αίθουσα του σχολείου και εφοδιασμένες με συστηματική συλλογή τεκμηρίων −έντυπων και ψηφιακών− και είχαν υπεύθυνο που καθόριζε τη λειτουργία τους.
Οι 50 πρώτες πειραματικές βιβλιοθήκες, λειτούργησαν στην αρχή με βιβλιοθηκονόμους, αλλά στη συνέχεια έμειναν χωρίς άτομο υπεύθυνο για τη λειτουργία τους, καθώς εκκρεμούσε η πρόσληψη τους. Στη συνέχεια ως υπεύθυνοι ορίστηκαν εκπαιδευτικοί με πλήρη απασχόληση, οι οποίοι έλαβαν πολύωρη επιμόρφωση σε όλες τις λειτουργίες της βιβλιοθήκης.
Δυστυχώς την ίδια χρονιά που εφαρμόστηκε η ομαδοσυνεργατική διδασκαλία στη ∆ευτεροβάθµια Εκπαίδευση, το 2011, αποσύρθηκαν οι υπεύθυνοι για τη λειτουργία των 757 βιβλιοθηκών εκπαιδευτικοί. Έπρεπε να επιστρέψουν στις τάξεις για διδασκαλία λόγω έλλειψης προσωπικού. Στην αρχή κάθε σχολικής χρονιάς με εγκύκλιο του Υπουργείου ζητείται να λειτουργήσουν από ένα έως τρία δίωρα την εβδομάδα από όποιον εκπαιδευτικό έχει περίσσευμα ωραρίου ή τουλάχιστον ένα δίωρο «με ευθύνη του Διευθυντή ή Υποδιευθυντή του σχολείου». Τελικά οι βιβλιοθήκες αυτές υπολειτουργούν ή δεν λειτουργούν καθόλου χωρίς να γνωρίζει κανείς αν το Υπουργείο σκοπεύει να κάνει κάτι ουσιαστικό. Ακυρώθηκε μια προσπάθεια βελτίωσης της ποιότητας της παρεχόμενης εκπαίδευσης που επιχειρήθηκε από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο και η ομαδοσυνεργατική διδασκαλία έμεινε κατά την άποψή μας «ορφανή».
Πώς μπορεί κανείς να πιστέψει ότι θα βελτιωθεί η ποιότητα στη βασική εκπαίδευση όταν ένα από τα βασικά εργαλεία στη διδασκαλία και μάθηση, οι βιβλιοθήκες, δομήθηκε και σε λίγα χρόνια έπαψε να λειτουργεί λόγω έλλειψης προσωπικού, αντί να βελτιωθεί, εξελιχθεί και οργανωθεί σε όλα τα σχολεία της επικράτειας;
Γιατί τα κέντρα λήψης αποφάσεων αδυνατούν να πάρουν αποφάσεις με διαχρονική αξία και διάρκεια και αναδεικνύουν συνεχώς με καμάρι τις εφήμερες αλλαγές που σχεδιάζουν; Όταν δεν μπορούν να επιμείνουν σταθερά στην υλοποίηση του αυτονόητου, με ποια αυτοπεποίθηση μας καλούν να πιστέψουμε σε μεγαλόπνοες εμπνεύσεις και ιδέες εκσυγχρονισμού;
*Ο Βασίλης Κούτσαρης είναι μαθηματικός, συνταξιούχος εκπαιδευτικός Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.