Οι τελευταίες δύο εβδομάδες μπορούν να χαρακτηριστούν ως εβδομάδες πολιτικής ενηλικίωσης. Πολιτικών και πολιτών. Θα επιλέξω να ασχοληθώ με τη δεύτερη κατηγορία. Περισσότερο από ποτέ ανέκυψε, ή θα έπρεπε να ανακύψει, η ανάγκη του καθενός μας να εξηγήσει τα γεγονότα, να δει πίσω και πέρα από αυτά. Ο μέσος καταναλωτής ειδησεογραφίας μετατράπηκε «εκών άκων» σε πολιτικό παρατηρητή. Αυτή η διαπίστωση δεν πρέπει να πάει κοινωνικά χαμένη σε καμία περίπτωση.
Οι μέρες που πέρασαν κι αυτές που έρχονται ανέδειξαν την αδήριτη ανάγκη, θα μπορούσα να την χαρακτηρίσω και ανάγκη ηθικής και αξιακής επιβίωσης του ατόμου να έχει πολιτική άποψη. Να είναι πολιτικοποιημένος, βαθιά και ουσιαστικά. Όχι κομματικοποιημένος. Όχι ιδεολόγος, πολύ περισσότερο όχι ιδεοληπτικός, αλλά πολιτικοποιημένος. Η επίφαση πολιτικοποίησης πίσω από τη συνθηματολογία και την ανερμάτιστη επιχειρηματολογία του καφενείου, του εστιατορίου, του αστικού λεωφορείου και της παραλίας είναι επιβεβλημένο να θεωρηθεί μία banalite, για να χρησιμοποιήσω και μία λεκτική αποτύπωση της αγαπημένης μου γαλλικής. Επιβάλλεται να έχουμε άποψη, αλλά διαμορφωμένη σε στέρεες βάσεις. Είναι πλάνη να πιστεύει κανείς ότι η κεντρική πολιτική σκηνή δημιουργεί την κοινή ή ατομική γνώμη. Η τελευταία προϋπάρχει. Βάσει του κοινωνικού παλμού δημιουργείται η πολιτική ρητορική.
Η συμμετοχή, ακόμη και ασυνείδητη, του πολίτη στη διαμόρφωση των κεντρικών πολιτικών επιλογών είναι θεαματικά αλλά και τραγικά σημαντική. Με ό,τι κι αν συνεπάγεται αυτό. Κι αυτή είναι η χαρά της δημοκρατίας. Αλλά δημοκρατία με ανυποψίαστους και επιπόλαια εκφραζόμενους πολίτες εκφυλίζεται. Έως σημείου επικινδυνότητας. Πέραν όλων των άλλων θεσμικών, διοικητικών, οικονομικών μεταρρυθμίσεων, οι οποίες είναι επιβεβλημένες, είναι η μεγάλη μας ευκαιρία να ενισχύσουμε την πολιτική παιδεία. Από τα σχολεία. Άλλωστε «η πόλη είναι μια φυσική πραγματικότητα πιο σημαντική από κάθε άτομο», κατά τα Πολιτικά του Αριστοτέλη. Η χρονική ενηλικίωση πρέπει να συμπίπτει κατά το δυνατόν με την πολιτική ενηλικίωση. Η δική μου πολιτική ενηλικίωση ομολογώ ότι έγινε μόλις πριν από 2 εβδομάδες. Την ημέρα ανακοίνωσης του δημοψηφίσματος. Συνέπεσε να είναι η ημέρα των 32ων γενεθλίων μου.