Ξέρω τον Θοδωρή πάνω από τριάντα χρόνια, ολόκληρη ζωή. Είναι φίλος, το είδος του φίλου που θα έμενε άφραγκος προκειμένου να βοηθήσει όποιον φίλο βρεθεί σε ανάγκη. Χωρίς ερωτήσεις, χωρίς συζήτηση, δανεικά κι αγύριστα. Είναι ο φίλος που θα σηκωθεί μέσα στη νύχτα επειδή έμεινες από μπαταρία. Είναι ο φίλος που θα πάρει τηλέφωνο τη μάνα σου στη γιορτή της και που θα σου κάνει σκηνή αν κάνεις 2 μέρες να του τηλεφωνήσεις. Είναι ο φίλος που, στα εύκολα και στα δύσκολα, θα είναι πάντα εκεί για σένα.
Με τον Θοδωρή διαφωνώ σχεδόν στα πάντα, τόσο πολύ που αποφεύγω συστηματικά να μιλήσω μαζί του για οποιοδήποτε ουσιαστικό ζήτημα, για να μη τσακωθώ. Με πνίγει που δεν αντιδρώ στις απόψεις του Θοδωρή για την οικονομία της μίζας, την λογική της εξαπάτησης του κράτους-κλέφτη και του ότι οι φόροι είναι για τα κορόιδα, την παντελή αδιαφορία για τον κόσμο γύρω μας, την εξοργιστική του άποψη για τους πρόσφυγες που όπως λέει αλλοιώνουν το λαό μας. Απογοητεύομαι με τη στενομυαλιά του Θοδωρή για την αναδοχή από ομόφυλα ζευγάρια και τη φαρμακευτική χρήση κάνναβης, ενώ με αφήνει άφωνο η αφέλειά του για τη σκοπιμότητα του τάιμινγκ των νομοσχεδίων. Ειρωνεύτηκα τον Θοδωρή που έτρεχε με το παπαδαριό και τα λάβαρα στο Σύνταγμα για τη χώρα που όλοι τη λένε Μακεδονία κι εμείς τη λέμε Νίτσα, όπως λέει κι ο Κανέλλης στον 984.
Μα εκεί που δε λέω κουβέντα και αλλάζω θέμα στο λεπτό, είναι οι κομματικές επιλογές. Ο Θοδωρής βρίσκεται πολιτικά σε εκείνη την – αδιανόητη για μένα – ομάδα ψηφοφόρων που ψήφισαν τον οποιονδήποτε προκειμένου να μην εκλεγεί το βρώμικο κατεστημένο. Ο Θοδωρής προτιμά να εμπιστευτεί για βουλευτές αστοιχείωτους τραμπούκους που ανοίγουν κεφάλια στις λαϊκές παρά κάποιο από τα παλιά κομματόσκυλα. Για τον Θοδωρή, το κλείσιμο του μαγαζιού του είναι αποκλειστικό αποτέλεσμα τη λαμογιάς κάποιων άλλων. Για τον Θοδωρή – και για μερικά εκατομμύρια Έλληνες – τα μνημόνια τα φέραν άλλοι, άλλοι ξένοι, άλλοι δικοί μας, αλλά ποτέ εμείς οι ίδιοι.
Γίνομαι έξαλλος με τον Θοδωρή, αλλά είναι φίλος. Ξέρω ότι είναι περιττό να προσπαθήσω να του αλλάξω μυαλά. Είχα αποτύχει και τρία χρόνια πριν, όταν ο Θοδωρής ψήφισε Σύριζα για να καθαρίσει ο τόπος. Τσακωθήκαμε με τον Θοδωρή τότε, όλοι τσακώνονταν με όλους τότε. Φιλελέδες εναντίον πεινασμένων, πατριώτες εναντίον προδοτών, γκόλντεν μπόιζ εναντίον της καμένης γενιάς, καουμπόηδες εναντίον ινδιάνων.
Τώρα πια, δε ξέρω ποιος έχει την όρεξη και το κουράγιο να τσακωθεί. Δε ξέρω καν ποιος μιλάει για πολιτική πια. Φυσικά όλοι στις παρέες μας κράζουμε τον Αλέκση που δε θα τον εμπιστευόμασταν για κλητήρα, πόσο δε μάλλον για πρωθυπουργό. Κράζουμε τους υπουργούς που μοιάζουν με σκετσάκι από καμπαρέ των Tiger Lillies. Κράζουμε τον Κούλη που ενώ θα μπορούσε να κλέψει εκκλησία, δε βρίσκει τίποτα καινούργιο να πει και ακόμα λιγότερα να πείσει με το περισπούδαστο ύφος. Κράζουμε τη Φώφη με το αστείο παρεάκι που μοιάζει Πασόκ, μυρίζει Πασόκ, αλλά είναι ντεμέκ Πασόκ (το βεριτάμπλ πάει, το θάψαμε πια). Κράζουμε και το Σταύρο που πήρε μια παρέα μη-πολιτικοποιημένων φίλων και τη κατάντησε μικροκομματική πατερίτσα.
Κράζουμε στις παρέες, κράζουμε στα social media, κράζουμε γενικώς αλλά δε συζητάμε. Χωρίς κάτι να προτείνουμε, περιμένουμε κράζοντας την εκλογιάδα που θα αρχίσει από το ερχόμενο φθινόπωρο και θα τραβήξει μήνες και μήνες. Κράζει κι ο Θοδωρής σχεδόν όποιον μιλάει ελληνικά και λέει ότι θα ψηφίσει μισαλλόδοξους συμμορίτες για να τον σώσουν.
Και τι να γίνει δηλαδή; Σίγουρα το τελευταίο που χρειάζεται αυτός ο παρά φύσιν βιασμένος τόπος είναι ένα νέο κόμμα σωτήρων. Ίσως αυτό που χρειαζόμαστε πρώτα, είναι απλά να κοιτάξουμε δίπλα μας.
Σκέφτομαι ότι αν εξακολουθώ να κάνω παρέα τον Θοδωρή, δεν έχει να κάνει με πολιτική και θέσεις. Είναι γιατί είναι δικός μου άνθρωπος και τον νοιάζομαι. Ζούμε, δουλεύουμε, μεγαλώνουμε παιδιά στο ίδιο περιβάλλον. Στο δικό μας μικρόκοσμο, δε χωράνε μίση κι αντιπαραθέσεις. Είμαστε αφοσιωμένοι και αλληλέγγυοι μεταξύ μας χωρίς να αφήνουμε τον κάθε παπάρα, πρώην αφισοκολλητή να εκτροχιάσει τη φιλία μας.
Αν λοιπόν σέβομαι τον Θοδωρή παρόλο που θεωρώ ηλίθιες τις απόψεις του, ίσως μπορώ να κάνω το ίδιο και με άλλους που δε ξέρω και που δεν έχω τριάντα χρόνια φιλίας μαζί τους. Γιατί όλοι εδώ, στο ίδιο καζάνι βράζουμε. Και στο καζάνι αυτό, η μόνη μάχη που αξίζει να δώσουμε είναι αυτή της συλλογικής συνείδησης. Η μάχη του να πείσεις ότι η ψήφος είναι κοινή απόφαση και όχι ατομική. Δε ψηφίζουμε όποιον φωνάζει περισσότερο. Δε ψηφίζουμε για να διαμαρτυρηθούμε. Ψηφίσουμε για να στηρίξουμε την οικονομία, το κοινωνικό κράτος, τη δικαιοσύνη, την υγεία, την παιδεία, τα ανθρώπινα δικαιώματα το φυσικό περιβάλλον. Είναι υποχρέωσή μας να σκεφτούμε τους γύρω μας όταν αποφασίζουμε, με τον ίδιο τρόπο που οφείλουμε να ζητάμε απόδειξη όταν πληρώνουμε, με τον ίδιο τρόπο που δεν πετάμε τσιγάρο από το παράθυρο του αυτοκινήτου, με τον ίδιο τρόπο που μαζεύουμε τα σκουπίδια μας από την παραλία, με τον ίδιο τρόπο που δε βρίζουμε τους άλλους οδηγούς που κόλλησαν στην ίδια κίνηση με μας. Και είναι υποχρέωσή μας να πείσουμε και άλλους να σκέφτονται συλλογικά.
Πρέπει να αλλάξουμε συνήθειες σ’ αυτόν τον τόπο για να αλλάξουν και οι επιλογές των Θοδωρήδων γύρω μας. Η ευγένεια, η ντομπροσύνη, το νοιάξιμο για τα κοινά είναι αξίες που αξίζει να ανακαλύψουμε ξανά ως πολίτες και να τις υπερασπιστούμε με υπομονή απέναντι σε αυτούς που τις αγνοούν. Πρέπει να ανακαλύψουμε ξανά την πολιτική και την συζήτηση που θα οδηγήσουν σε μια επανάσταση ενάντια στο τέρας που εκτρέφαμε όλα αυτά τα χρόνια. Το τέρας του ανάδελφου έθνους που εμείς οι ίδιοι δημιουργήσαμε και που ποτέ δε μας εξυπηρέτησε.
Επανάσταση λοιπόν! Χωρίς πορείες στη Βασ. Σοφίας για να κλείνει το κέντρο. Χωρίς αφίσες που να βρομίζουν την πόλη. Χωρίς ντουντούκες και συνθήματα που προσβάλλουν τους γύρω μας. Η επανάσταση ξεκινά με τη στάση σεβασμού απέναντι στους ανθρώπους που συναντάμε, τους ανθρώπους που συνεργαζόμαστε, τους ανθρώπους που έχουμε στο σπίτι μας. Η επανάσταση γίνεται με το να ακούμε περισσότερο και να κραυγάζουμε λιγότερο. Η επανάσταση ολοκληρώνεται με μια κοινή αντίληψη όχι για το ποιος έφταιξε αλλά για το τι πρέπει να κάνει ο κάθε ένας από μας για να γίνει η ζωή όλων καλύτερη. Και τότε μπορεί, ίσως με λίγη τύχη, η επανάστασή μας να παρακινήσει και άλλους να κάνουν τη δική τους. Και μπορεί, ίσως, να βρεθούν πιο ενδιαφέροντες και πιο άξιοι άνθρωποι στα ψηφοδέλτια. Και τότε, ίσως, ο Θοδωρής να κάνει καλύτερες επιλογές…
*Ο Πάκης Παπαδημητρίου είναι Μηχανολόγος Μηχανικός, διευθυντικό στέλεχος σε ιδιωτική εταιρεία