Θυμάστε ποιοι κάθονταν στο πίσω-πίσω θρανίο στο σχολείο; Συνήθως όχι οι πρώτοι μαθητές. Κάθονταν αυτοί που δεν αγχωνόντουσαν μήπως δεν ακούσουν καλά τη παράδοση, αυτοί που δεν ήταν και εξαιρετικά χαρούμενοι που πρέπει να παρακολουθήσουν κάποιο μάθημα. Μερικοί από αυτούς τους μαθητές είχαν τύψεις καθώς γνώριζαν ότι θα έχουν λιγότερη συμμετοχή στο μάθημα και θα μάθουν ίσως λιγότερα από κάποιον συμμαθητή τους. Μερικοί άλλοι δεν αντιλαμβάνονταν αυτό το είδος συμμετοχής ως μέρος των υποχρεώσεών τους. Όμως, για όλα αυτά τα παιδιά μερίμνησε ο Πρωθυπουργός της χώρας μας να τους χαϊδέψει τα αυτιά και να τους προβάλλει ως πρότυπο για όλη τη τάξη. Αυτό, σε ένα σποτάκι που μέχρι και ο τίτλος του είναι αντιδραστικός: «Μη δεις αυτό το βίντεο».
Το προεκλογικό σποτάκι μάς λέει ότι δεν υπάρχει πρόβλημα αν χαζεύεις, αν αφήνεις τα ρούχα σου όπου να’ναι, αν είσαι αγενής, αν είσαι απρεπής, αν ακούς δυνατά μουσική, αν βαριέσαι, αν καμπουριάζεις, αν νευριάζεις, αν αντιμιλάς, αν βρίζεις, αν είσαι στη «κοσμάρα» σου, αν είσαι ανώριμος, αν κάνεις ότι δεν καταλαβαίνεις, αν χάσεις το εξάμηνο, αν χάσεις το τρένο (!), αν κάνεις του κεφαλιού σου, αν «μπλέκεις», αν φέρνεις αντιρρήσεις. Όλα αυτά και πολλά άλλα κατά το ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι κουσούρια αλλά άξια θαυμασμού και υπερηφάνειας. Είναι σαφές ότι απευθύνεται στους δεκαεφτάρηδες λες και είναι χαζοί, όχι απλώς νέοι.
Όλοι μας έχουμε συμπεριφερθεί με το τρόπο που περιγράφει το σποτάκι σε κάποιες στιγμές τις ζωής μας, αλλά πόσοι από εμάς δεν προσπαθήσαμε να το διορθώσουμε; Οι γονείς ποια μέθοδο διαλέγουν για τη διαπαιδαγώγηση των παιδιών τους; Υπάρχει πρόβλημα αν χαζεύεις συνέχεια, γιατί δεν είσαι παραγωγικός και τότε ή θα χάσεις τη δουλειά σου ή θα αποτύχεις στους στόχους σου. Αν αφήνεις τα ρούχα σου όπου να΄ναι τότε ή θα τα μαζέψει η μάνα σου ή απλά θα δημιουργήσεις ένα δυσάρεστο περιβάλλον για κάποιον άλλο που θα περάσει κάποιο χρόνο στον ακατάστατο χώρο σου. Παρομοίως και με τη δυνατή μουσική που δείχνει έλλειψη ενσυναίσθησης καθώς ξεχνάς ότι η μουσική σου μπορεί να ενοχλεί το διπλανό σου. Αν βαριέσαι και είσαι διαρκώς στην «κοσμάρα» σου -που σημαίνει ότι δεν έχεις κίνητρο να δραστηριοποιηθείς- κάτι πρέπει να κάνεις για να το αλλάξεις αυτό. Αν χάσεις το εξάμηνο θα αργήσεις να πάρεις το πτυχίο σου, οι γονείς σου θα πληρώσουν παραπάνω για τη διαμονή σου -αν σπουδάζεις μακρυά- και ίσως να χάσεις κάποιες επαγγελματικές ευκαιρίες που θα έχουν προκύψει όσο εσύ πασχίζεις να αναπληρώσεις το χαμένο εκείνο εξάμηνο. Αν θέλεις να είσαι αγενής, απρεπής, να «μπλέκεις», να βρίζεις και να κάνεις ότι δεν καταλαβαίνεις, τότε θέτεις τον εαυτό σου εκτός κοινωνίας. Δηλαδή, βάζεις σαν στόχο σου την παρακμιακή ζωή. Αν καμπουριάζεις θα πονέσει η πλάτη σου, αν χάσεις το τρένο θα πρέπει να έχεις αρκετά λεφτά για να βγάλεις καινούριο εισιτήριο και αν φέρνεις αντιρρήσεις και κάνεις του κεφαλιού σου θα πρέπει να έχεις το γνωσιακό υπόβαθρο να υποστηρίξεις τη θέση σου.
Το ανατριχιαστικό σποτάκι κλείνει με ένα νεαρό κορίτσι να βγάζει επιδεικτικά τη γλώσσα του στους τηλεθεατές, δηλαδή στη κοινωνία. Ένα αντιδραστικό βγάλσιμο γλώσσας από ανώριμους ωχαδελφιστές που νομίζουν ότι η αντίδραση για την αντίδραση, δηλαδή χωρίς ορθολογικά και «λογιστικά» σχέδια, είναι πολιτική. Δηλαδή ότι οι φωνές, οι βρισιές και οι προσβολές είναι «διεκδίκηση» και «αγώνας». Είναι αυτό το όραμα της αριστεράς;
Αν διαβάζει αυτό το κείμενο κάποιος δεκαεφτάχρονος, κολακευμένος από το σποτάκι του Σύριζα, να του υπενθυμίσω ότι όταν οι γονείς του με ιδρώτα τού έμαθαν να λέει «ευχαριστώ», «παρακαλώ» και να είναι συνεπής στις υποχρεώσεις του, ήταν γιατί ήξεραν πως μόνο όταν βάζεις ψηλά το πήχη και επιζητάς τη βελτίωση του εαυτού σου, μπορείς να γίνεις ένα χρήσιμο και αξιοσέβαστο μέλος της κοινότητάς σου· είτε αυτό λέγεται παρέα, είτε λέγεται γειτονιά, είτε πόλη. Εύχομαι το σποτάκι να μην ξεγελάσει κανέναν δεκαεφτάρη λέγοντάς του ότι το να κάνει βήματα προς τα κάτω είναι επιθυμητό. Γιατί τότε θα γίνει υποχείριο των άλλων – είτε στο σχολείο, είτε στο πανεπιστήμιο, είτε στην επαγγελματική καριέρα. Κάθε μέρα μπορείς να γίνεσαι καλύτερος σε πείσμα του Σύριζα.
* Η Λυδία Παπανικολοπούλου είναι υποψήφια Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Ιένας