Δεν πρέπει να πέρασε πάνω από ένα τρίμηνο από την τελευταία μου βόλτα στην πρωτεύουσα. Εκεί πάντα υπάρχει ο ξάδερφος μου και παρέα με αυτόν ανακαλύπτω την νυχτερινή ζωή των Αθηνών. Σε μια από τις πρόσφατες μας εξόδους και μετά από μια ατέρμονη προσπάθεια μας να βρούμε θέση πάρκινγκ, βγήκαμε στη Πλατεία, στα Εξάρχεια.
Εμείς στο Κολωνάκι είχαμε ραντεβού αλλά η απόσταση δεν είναι μεγάλη, δύο γειτονιές κολλητά η μία στην άλλη. Η ατμόσφαιρα από την στιγμή που βγήκαμε από το αμάξι ήταν αποπνικτική και το κλίμα πολεμικό. «Τι γίνεται ρε μαλάκα;» είπα χαμηλόφωνα. «Τζόνυ μην λες πολλά, είμαστε Εξάρχεια, κάναμε γκάφα» μου απάντησε. Βλέπετε ο ξάδερφος μου είναι αστυνομικός, τελειόφοιτος της σχολής αξιωματικών και γνωρίζει καλά αυτές τις καταστάσεις. Στο δικό του περιβάλλον έχει μπολιαστεί με την ιδέα ότι μπάτσος και Εξάρχεια είναι έννοιες ασύμβατες, αλληλοσυγκρουόμενες. Για αυτόν τα Εξάρχεια είναι ένα άβατο του εχθρού, ένα βραδινό ραντεβού Παρασκευής που δεν έχει ανταλλαγή με ρομαντικά ραβασάκια, έχει μολότοφ. Τι να του εξηγήσεις, τι να του πεις… Για αυτόν η στολή είναι ασύμβατη ακόμα και για μια χαλαρή μπύρα στη συγκεκριμένη Πλατεία. Ενα κλίμα τοξικότητας που διατηρήθηκε για δεκαετίες τώρα.
Η πραγματικότητα ανάμεσα στην εικόνα της τηλεοπτικής κάμερας όπου αντικρίζεις μάχες αντιεξουσιαστών και σε μια βόλτα που κάνεις στην περιοχή έχει απόσταση, αντανακλά τον βαθμό προσέγγισης του καθενός. Είναι πραγματικά αδύνατο να κατανοήσεις κάνεις τι συμβαίνει στη Πλατεία μέσα από τα διάφορα σχόλια και ειδήσεις. Τα Εξάρχεια δεν είναι κάτι το συγκεκριμένο για να προχωρήσεις στον ορισμό του. Είναι κάτι ανάμεσα σε άνδρο αναρχικών, κέντρο νυχτερινής διασκέδασης, πιάτσα ναρκωτικών, στέκι με μποέμικο χαρακτήρα, σταυροδρόμι πολιτικής ανησυχίας. Τίποτα από αυτά δεν μπορεί ωστόσο να πιάσει το παλμό αυτής της συνοικίας. Μια συνοικία θορυβώδης, ζωντανή, δραστήρια, πλέον όμως για του λάθος λόγους. Και αυτό γιατί τον θόρυβο τον προκαλεί πια η ωμή βία που είναι διάχυτη παντού.
Έχω την αίσθηση ότι τα παιδιά αυτά -γιατί κυρίως για παιδιά μιλάμε που απλά χρήζουν βοήθειας- έχουν δημιουργήσει έναν κατά φαντασίαν κόσμο στο συλλογικό τους υποσυνείδητο. Σε αυτόν τον φανταστικό κόσμο, ένα κόσμο απολυταρχικό και αντιδημοκρατικό, έχουν αναλάβει τον ρόλο του αντάρτη-επαναστάτη και ο αστυνομικός το φερέφωνο, το όργανο επιβολής των επιταγών του φρικαλέου αστικού κράτους. Μόνο που όλα αυτά μπορεί να αποτελούν μια γοητευτική όψη του φαντασιακού τους, αλλά απέχουν πολύ από την πραγματικότητα. Και αυτό γιατί δεν ζούμε σε μια δικτατορία, αλλά σε ένα πολίτευμα δημοκρατικό, που απλά χρήζει αλλαγών και βελτίωσης. Στο πολίτευμα αυτό υπάρχουν κανόνες και νόμοι που ισχύουν για όλους και είναι υπεράνω πάντων, και όργανα που επιτηρούν την τήρηση τους.
Στα δημοκρατικά λοιπόν αυτά πλαίσια η λύση της βίας σίγουρα δεν αποτελεί την πρώτη, ούτε καν την τελευταία επιλογή. Προηγούνται άλλοι τρόποι για την διεκδίκηση των δικαιωμάτων των πολιτών. Η Πλατεία, εντούτοις, κατέληξε να είναι μια βίαιη Πλατεία, το μπάχαλο να αποτελεί τρόπο έκφρασης και μια μεγάλη παρέα να στρέφεται στο ξύλο. Καμία φαντασία, κανένα χιούμορ, καμία πρωτότυπη λύση δεν υπάρχει πια για εμάς τους νέους. Ίσως η προηγούμενη γενιά μαζί με ένα αβέβαιο μέλλον να μας κληροδότησε όλες εκείνες της παθογένειες που οδηγούν κάποιους στη βία.
Όλα αυτά φυσικά δεν με απομακρύνουν από τη βαθιά μου πεποίθηση ότι η ανομία και η διαφθορά ως φαινόμενα αυτού το κόσμου, όχι μόνο στην Ελλάδα, υποκινείται από καθωσπρέπει ανθρώπους , από κυρίους με γραβάτα. Απλά βολεύουν να υπάρχουν τα εκάστοτε Εξάρχεια ως εστίες παραβατικότητας για να συγκαλύπτεται η μεγάλη διαπλοκή. Μια διαπλοκή που χρησιμοποιεί τα Εξάρχεια, την Ομόνοια, την Ροτόντα για να προωθεί τις παράνομες δραστηριότητες αυτών που θέλουν αυτές τις περιοχές κέντρο διακίνησης ναρκωτικών, λαθραίων τσιγάρων και ότι άλλο μπορείς να φανταστείς.
Το μεγαλύτερο όμως για μένα έγκλημα συντελείται από την σημερινή Αριστερά. Μια Αριστερά που στο μυαλό των περισσότερων είναι συνυφασμένη με τη συμμετοχή σε όλους τους μεγάλους αγώνες του προηγούμενου αιώνα για την αποκατάσταση των κοινωνικών αδικιών και τη διεκδίκηση ανθρώπινων δικαιωμάτων. Μια ιδέα που σε κρίσιμες στιγμές αναμέτρησης με την ιστορία δεν κρύφτηκε, όταν πολίτες έρχονταν αντιμέτωποι με το σκληρό πρόσωπο μια άδικης κοινωνίας, πρωτοστατώντας στην ικανοποίηση μια μεγάλης γκάμας δημοκρατικών αιτημάτων.
Όλα αυτά κινδυνεύουν να πάνε στράφι και μια συγκεκριμένη παρέα να θυσιάσει κάποια κεκτημένα που κερδήθηκαν με αίμα. Όσο δεν θίγεται αυτό από τη σημερινή κυβέρνηση γίνεται και αυτή συμμετοχή σε αυτό το παιχνίδι της ανομίας. Η κατάσταση που παρέλαβε όσον αφορά την περιοχή ήταν ένα μπάχαλο, που όμως έγινε μεγαλύτερο όπως συνομολογούν οι κάτοικοι της γειτονιάς που η ζωή τους έγινε ανυπόφορη. Η αντιπολίτευση που βάζει το θέμα στη κεντρική της ατζέντα έχει και αυτή ευθύνη, και αναμένουμε να συγκρουστεί με τα μεγάλα συμφέροντα που συντηρούν το σημερινό καθεστώς. Ειδάλλως θα οδηγηθούμε εκατέρωθεν σε ένα αδιέξοδο και οι πλατείες θα συνεχίσουν να αποτελούν ένα κέντρο αυτοκαταστροφικής ιδεοληψίας…