«Εχετε αναρωτηθεί πόσο κοστίζει σήμερα μια κατοικία κοντά στον (υπό κατασκευή) σταθμό του ΜΕΤΡΟ Θεσσαλονίκης στην Ανάληψη; Ποια είναι σήμερα η ιδανική τοποθεσία για αγορά φοιτητικής κατοικίας ή ποιες κατοικίες χτίστηκαν πριν τον αντισεισμικό κανονισμό του 1985; Χάρις στα ανοικτά δεδομένα του Δήμου Θεσσαλονίκης και μια γερή δόση προγραμματισμού και… τριγωνομετρίας, οι απαντήσεις είναι πλέον διαθέσιμες».
Η αλήθεια είναι πως θετικές ειδήσεις που αφορούν το έργο και τις ικανότητες των δημοσίων υπηρεσιών σπανίζουν στις μέρες μας. Είναι όμως και εκείνες οι περιπτώσεις που το μεράκι ορισμένων δημοσίων λειτουργών και το όραμα των υπευθύνων τους ανοίγει τον δρόμο σε δυνατότητες και ευκαιρίες πρακτικά αδύνατες στο παρελθόν. Μια τέτοια ακριβώς περίπτωση είναι η «ΓεωΠύλη» του Δήμου Θεσσαλονίκης, όπου και διατίθενται μεταξύ άλλων οι χρήσεις γης και τα οικοδομικά τετράγωνα του δήμου, καθώς και πολλά ακόμη πολύτιμα ανοικτά δεδομένα.
Οι χάρτες χρήσεων γης άνοιξαν τον δρόμο στη, για πρώτη φορά, απεικόνιση σε επίπεδο οικοδομικών τετραγώνων των πραγματικών αξιών πώλησης των ακινήτων στη Θεσσαλονίκη, όπως θα δείτε εδώ. Με την επεξεργασία 10.000 και πλέον online αγγελιών πώλησης αναρτημένων τον Οκτώβριο του 2015 και τον Οκτώβριο του 2016 από ιδιοκτήτες και μεσίτες στον spitogatos.gr, έγινε εφικτή η αντιστοίχιση του στίγματος στο Google Maps του κάθε πωλητηρίου με το τοπογραφικό και τις συνοικίες του Δήμου Θεσσαλονίκης. Καθότι όμως το κάθε στίγμα συχνά τοποθετείται στον δρόμο μπροστά από το οικοδομικό μπλοκ, επιστρατεύθηκε η τριγωνομετρία για την ακριβή συσχέτιση. Τα οικιστικά μπλοκ χρωματίστηκαν σε τόνους του μπλε, με τις υψηλότερες τιμές ανά τετραγωνικό μέτρο σε σκουρότερους τόνους, όπως παρακάτω για τον Οκτώβριο 2016:
Η αξία της αναπαράστασης έγκειται στη σύγκριση τόσο με τις παρούσες αντικειμενικές αξίες, όσο και στη μεταβολή των αξιών μεταξύ 2015 και 2016. Έχει λοιπόν ενδιαφέρον πως η (ακριβή) περιοχή της Αριστοτέλους είδε σημαντική πτώση στην τιμή ανά τετραγωνικό, πιθανότατα λόγω υψηλού ΕΝΦΙΑ. Πτώση εμφανίζεται και στη δυτική Θεσσαλονίκη, όπου η υποβάθμιση και η εγκληματικότητα παρέσυραν τις τιμές προς τα κάτω, ενώ στην Ν. Ελβετία και την Βούλγαρη – Κηφισιά, η αυξημένη προσφορά σε συνδυασμό με την περιορισμένη ρευστότητα έριξε τις τιμές. Αναλυτική παρουσίαση δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Μακεδονία της Κυριακής» στις 8 Ιανουαρίου.
Η δημοσίευση των ανοικτών δεδομένων αποτελεί υποχρέωση του ελληνικού κράτους και μακάρι και άλλοι δήμοι και φορείς της χώρας να ακολουθήσουν το παράδειγμα του Δήμου Θεσσαλονίκης – σημειωτέον κανένας δήμος της Αττικής δεν παρέχει τα τοπογραφικά του online. Τα ανοικτά δεδομένα είναι καθρέφτης της πραγματικότητάς μας – σκεφτείτε π.χ. την τοπογραφία της εγκληματικότητας ή τις περιοχές υπερσυνταγογράφησης με βάση τα δεδομένα της ΗΔΙΚΑ. Όσο επώδυνο κι αν είναι για μια κοινωνία να κοιτά τον εαυτό της στον καθρέφτη, άλλο τόσο ωφέλιμο είναι να μαθαίνει από τις παραλείψεις της και να βελτιώνει την πορεία της.
Αναλυτικά στοιχεία για τις τιμές πώλησης, τα διαθέσιμα τετραγωνικά, και τις ηλικίες κατασκευής των πωλητηρίων στις συνοικίες και τα οικοδομικά μπλοκ της Θεσσαλονίκης για τον Οκτώβριο του 2015 και του 2016, θα βρείτε εδώ.
*Ο Χαράλαμπος Ξανθοπουλάκης είναι Αρχιτέκτων Λογισμικού στις Κάτω Χώρες και ειδικεύεται στις αναπαραστάσεις δεδομένων (data visualisations) για τη διάγνωση και αντιμετώπιση του καρκίνου. Σχετικές αναπαραστάσεις είναι διαθέσιμες στο blog του http://www.infographeo.com