Το να έχει κανείς μια σοβαρή σχέση αλλά να μη συγκατοικεί με τον ή τη σύντροφό του ήταν για πολύ καιρό ένας τρόπος ζωής που αφορούσε κυρίως νέους ανθρώπους. Είναι, άλλωστε, διαδεδομένο και το σχετικό ακρωνύμιο, «LAT» – από το «living apart, together», δηλαδή «ζώντας χωριστά, μαζί».
Ομως άτομα 60 ετών και άνω που βγαίνουν ραντεβού όπως οι 20άρηδες απολαμβάνουν μεγαλύτερη ψυχική ευεξία, όπως διαπίστωσε μια μελέτη, που είναι και η μεγαλύτερη του είδους της, γράφει στον Guardian ο Κρις Οσαχ.
Τα ζευγάρια που γνωρίζονται σε μεγαλύτερη ηλικία και αποφασίζουν να μη συγκατοικήσουν, βιώνουν οφέλη για την ψυχική τους υγεία, συγκρίσιμα με αυτά του γάμου ή της συγκατοίκησης, αλλά χωρίς τις «τριβές», τις «έντονες καθημερινές αλληλεπιδράσεις» και τις υποχρεώσεις φροντίδας που συνοδεύουν αυτές τις σχέσεις, όπως έδειξε η έρευνα.
Αποφεύγουν επίσης τις «νομικές υποχρεώσεις και τις θεσμικές δεσμεύσεις», που καθιστούν δυσκολότερη την έξοδο από έναν δυστυχισμένο γάμο, σύμφωνα με τη μελέτη των Γιανγκ Χου, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Λάνκαστερ, και δρ Ρόρι Κόλτερ, από το University College του Λονδίνου, η οποία δημοσιεύθηκε στο Journal of Gerontology: Social Sciences.
Αμφισβητώντας την αντίληψη ότι οι ηλικιωμένοι προτιμούν πιο «συμβατικές» ρυθμίσεις, που περιλαμβάνουν γάμο και συγκατοίκηση, η έρευνα διαπίστωσε ότι όταν οι άνω των 60 ετών δημιουργούν μια νέα σχέση, το «είμαστε μαζί, ζούμε χώρια» είναι η πιο δημοφιλής επιλογή, 10 φορές πιο πιθανή από τον γάμο. Υπάρχουν, εξάλλου, και παραδείγματα ανάλογων διάσημων σχέσεων.
Κατά τη διάρκεια της 13χρονης σχέσης τους, η αγγλίδα ηθοποιός Ελενα Μπόναμ Κάρτερ και ο αμερικανός σκηνοθέτης Τιμ Μπάρτον έζησαν χωριστά –σε διπλανά σπίτια στο Μπέλσαϊζ Παρκ του Λονδίνου– και απέκτησαν δύο παιδιά, τον Μπίλι Ρέιμοντ Μπάρτον, 21 ετών, και τη 16χρονη Νιλ Μπάρτον. Το ζευγάρι γνωρίστηκε όταν ο Μπάρτον, σήμερα 66 ετών, σκηνοθέτησε την 58χρονη Κάρτερ στον «Πλανήτη των Πιθήκων» (2001).
Η ηθοποιός Μίριαμ Μάργκελιζ ζούσε επίσης χωριστά από τη σύντροφό της εδώ και 55 χρόνια. Η Μάργκελιζ ζει στο Λονδίνο, ενώ η ιστορικός Χέδερ Σάδερλαντ, σύντροφός της από το 1969, στο Αμστερνταμ. Πέρυσι, ωστόσο, η 83χρονη σταρ της σειράς «Μαύρη Οχιά»(«Blackadder», 1982-1983) και του «Χάρι Πότερ: Η Κάμαρα με τα Μυστικά» (2002), δήλωσε ότι πλέον θέλουν να συγκατοικήσουν, «γιατί είμαστε μεγάλες και δεν μας έχει απομείνει πολύ χρόνος. Είναι ανόητο να ζούμε χώρια».
Η νέα έρευνα βασίστηκε σε δεδομένα από τη Διαχρονική Μελέτη Νοικοκυριών του Ηνωμένου Βασιλείου, η οποία παρακολούθησε τους άνω των 60 ετών, τις σχέσεις τους και την ψυχική τους υγεία, μεταξύ των ετών 2011 και 2023. Και ήταν η πρώτη φορά που το θέμα εξετάστηκε σε εθνική κλίμακα.
Είχε προηγηθεί μια άλλη έρευνα, που εξέτασε τη ζωή «μαζί και χωριστά» σε ολόκληρο τον πληθυσμό. Αποκάλυψε πως ήταν ένα «πιο ανθεκτικό είδος σχέσης», ιδιαίτερα μεταξύ των άνω των 60 ετών, δήλωσε ο καθηγητής Χου.
«Αν δείτε τους νεότερους, είναι “LAT”, δηλαδή είναι μαζί αλλά ζουν χωριστά, επειδή δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά ένα σπίτι… αλλά για τους ηλικιωμένους η εικόνα είναι πολύ διαφορετική. Είναι μια μακροπρόθεσμη διευθέτηση και όχι παροδική» είπε.
Η μελέτη διαπίστωσε ότι ο γάμος και η προστασίες του προσέφεραν οριακά μεγαλύτερα οφέλη για την ψυχική υγεία στους άνω των 60 ετών, βρέθηκε ωστόσο ότι υπήρχε μικρότερος κίνδυνος για την ψυχική υγεία για τους χωρισμούς «LAT», από ό,τι μετά τη λήξη ενός γάμου ή συμβίωσης.
Προηγούμενη έρευνα είχε δείξει ότι τα οφέλη του γάμου και της συμβίωσης για την ψυχική υγεία είναι μεγαλύτερα για τους άνδρες παρά για για τις γυναίκες και ότι σε τέτοιες σχέσεις «οι μεγαλύτερες σε ηλικία γυναίκες συνήθως αναλαμβάνουν μεγαλύτερο μερίδιο οικιακών εργασιών και φροντίδας».
Αντίθετα, σύμφωνα με τη νέα μελέτη, γυναίκες και άνδρες μεγαλύτερης ηλικίας σε σχέση «LAT» απολαμβάνουν παρόμοια οφέλη ψυχικής υγείας.
Ο Χου ανέφερε, ακόμη, πως «δεν βρήκαν στοιχεία ότι το “LAT” είναι σε άνοδο» μεταξύ των άνω των 60 ετών. «Δεν είναι κάτι νέο, είναι νέο όσον αφορά την προσοχή που δίνεται σε αυτό» σημείωσε. «Πρέπει να αναγνωρίσουμε τη δύναμη αυτών των σχέσεων, που εκτείνονται στα νοικοκυριά. Είναι πραγματικά σημαντικές για τη διατήρηση της ευημερίας των ατόμων. Ενδιαφέρον, επίσης, είναι το γεγονός ότι μεταξύ των ηλικιωμένων με σχέσεις “LAT”, το 64% ζούσαν σε απόσταση 30 λεπτών ο ένας από τον άλλον – και [ήταν] πιο ισότιμοι ως προς το φύλο.
»Το “LAT” είναι ένα είδος λεπτής ισορροπίας μεταξύ της ερωτικής σχέσης και της ατομικής αυτονομίας. Επιτρέπει στα άτομα να εξακολουθούν να τηρούν τις δεσμεύσεις τους στις υπάρχουσες οικογενειακές σχέσεις, ενώ τους αφήνει χώρο για να έχουν έναν ερωτικό σύντροφο σε προχωρημένο στάδιο της ζωής τους.
»Οσον αφορά τους αριθμούς, υπάρχουν πολύ περισσότεροι νέοι που “ζουν χωριστά, μαζί”, αλλά το κάνουν κάτω από εντελώς διαφορετικές συνθήκες… Επτά στους 10 νεότερους ενήλικες “LAT” λένε ότι θέλουν να μετακομίσουν μαζί τα επόμενα τρία χρόνια, σε αντίθεση με μόνο έναν στους τέσσερις ηλικιωμένους» είπε ο επικεφαλής της μελέτης.
Προσθέτοντας ότι η έρευνα στοχεύει να εμβαθύνει στη γνώση μιας «σημαντικής πτυχής της ερωτικής ζωής των ηλικιωμένων, η οποία είχε παραβλεφθεί προηγουμένως», ο καθηγητής Χου τόνισε ότι έχει, επίσης, συνέπειες για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής όσον αφορά τη περίθαλψη, την ψυχική υγεία και τις πολιτικές τύπου lockdown.
«Η διακυβέρνηση με επίκεντρο το νοικοκυριό έχει τους περιορισμούς της» τόνισε, αναφέροντας ότι «κατά τη διάρκεια της πανδημίας [Covid-19] ολόκληρος ο πληθυσμός “LAT” αποκόπηκε».
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News