Τα κτίσματα στη βιομηχανική περιοχή του Λούες, στο Ανατολικό Σάσεξ –περιτριγυρισμένη από τους καταπράσινους λόφους του Εθνικού Πάρκου Σάουθ Ντάουνς– καταρρέουν. Απέχουν, λοιπόν, πολύ από το να είναι ένα πρωτοποριακό μοντέλο για το πώς θα μπορούσε το Ηνωμένο Βασίλειο να πετύχει τον καθαρό, μηδενικό στόχο του.
Ωστόσο, η περιοχή προβλέπεται να μετατραπεί στη μεγαλύτερη γειτονιά του Ηνωμένου Βασιλείου με κατασκευές από ξύλο, εφόσον εγκριθούν τα σχέδια που υπέβαλαν πρόσφατα κατασκευαστές, γράφει στη βρετανική εφημερίδα The Times ο Ανταμ Βον.
Ο Τζόναθαν Σμέιλς, διευθύνων σύμβουλος της Human Nature, της κατασκευαστικής εταιρείας που έχει σχεδιάσει το project «Phoenix», λέει ότι η επικείμενη έκτακτη κλιματική ανάγκη σημαίνει ότι δεν αρκεί πλέον να κατασκευάζονται επαρκώς μονωμένα κτίρια, με ηλιακούς συλλέκτες και οικολογικές στέγες. Οι μηχανικοί πρέπει να επανεξετάσουν τα υλικά που χρησιμοποιούν, υποστηρίζει, κοιτάζοντας πέρα από το σκυρόδεμα και τον χάλυβα, του οποίου η κατεργασία απαιτεί ορυκτό άνθρακα, και να ενδιαφερθούν για την κατασκευή κατοικιών με ξύλινο σκελετό.
«Αν τα κατασκευάζατε συμβατικά, θα χρειάζονταν 50 χρόνια μηδενικών λειτουργιών για να φύγει το αποτύπωμα του άνθρακα από τα κτίρια», δηλώνει ο Σμέιλς στην Telegraph από τη σημερινή βάση της εταιρείας, ένα παλιό γραφείο από σκυρόδεμα. «Ποιος, όμως, έχει 50 χρόνια στη διάθεσή του για κάτι τέτοιο; Κτίζοντας κανονικά, θα υπήρχαν τεράστιες επιπτώσεις άνθρακα, ανεξάρτητα από το πόσο αποδοτικά είναι τα κτίρια», πρόσθεσε.
Δίπλα στον ποταμό Ουζ, με προϋπολογισμό ύψους 370 εκατ. λιρών (περίπου 420 εκατ. ευρώ), το project «Phoenix» αντιμετωπίζεται ως μια βιώσιμη, σχετικά ψηλή και υψηλής πυκνότητας γειτονιά, με 700 σπίτια. Περίπου 200 θα χαρακτηριστούν προσιτές κατοικίες, γράφουν οι Times.
Σήμερα, ο ξύλινος σκελετός και το επεξεργασμένο ξύλο για την κάλυψη των τοίχων αποτελούν το 15%-28% των συνολικών δομικών υλικών που χρησιμοποιούνται σε νέα σπίτια στο Ηνωμένο Βασίλειο. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι αυτό το ποσοστό θα μπορούσε να αυξηθεί σημαντικά για να βοηθήσει τη χώρα να επιτύχει τον καθαρό μηδενικό στόχο του 2050.
Η Επιτροπή Κλιματικής Αλλαγής, μια ανεξάρτητη ομάδα μελέτης που συμβουλεύει την κυβέρνηση, έχει σχεδιάσει πώς θα μπορούσε να αυξηθεί στο 40% μέχρι τα μέσα του αιώνα, αποφεύγοντας περίπου μισό εκατομμύριο τόνους CO2. Οπως παρατηρεί ο Σμέιλς, η ξυλεία θα είχε επίσης χαμηλότερες «ενσωματωμένες εκπομπές» από τον άνθρακα που απελευθερώνεται κατά την κατασκευή των συμβατικών υλικών.
Οι υποστηρικτές λένε ότι η ξυλεία είναι το μόνο ανανεώσιμο δομικό υλικό που διατίθεται σήμερα, μπορεί να συναρμολογηθεί γρήγορα και έχει τεράστια περιβαλλοντικά οφέλη. Ωστόσο, οι ανησυχίες έχουν αυξηθεί σχετικά με τη χρήση εύφλεκτων υλικών στις κατασκευές, μετά την πυρκαγιά του Πύργου Γκρένφελ το 2017, που στοίχισε τη ζωή σε 80 ανθρώπους.
«Προφανώς, και δυστυχώς μετά την τραγωδία του Γκρένφελ, η ξυλεία έρχεται στο προσκήνιο για λάθος λόγους», δηλώνει ο Μάθιου Λίνεγκαρ, επικεφαλής διαχείρισης προϊόντων στον Stora Enso, έναν από τους μεγαλύτερους προμηθευτές της Ευρώπης στον συγκεκριμένο τομέα. «Αυτό έφερε τη βιομηχανία λίγο πίσω, κατά την προσωπική μου γνώμη, αλλά όχι μόνιμα», προσθέτει.
Η ομάδα σχεδιασμού του «Phoenix» φοβόταν ότι στον απόηχο του Γκρένφελ η κυβέρνηση θα απαγόρευε τα εύφλεκτα υλικά σε εξωτερικούς τοίχους κτιρίων κατοικιών ύψους 11 μέτρων και άνω, και αυτό θα «σκότωνε» το όραμα της εταιρείας για το «Phoenix». Ωστόσο, τον Ιούνιο, η κυβέρνηση αποφάσισε να μην αλλάξει το παλαιό όριο των 18 μέτρων και άνω.
Ο Αντι Τάγκμπι, επικεφαλής του τμήματος βιώσιμων κατασκευών στη Human Nature, λέει ότι κανένα από τα κτίριά του δεν θα είναι ψηλότερο από 18 μέτρα. Ωστόσο, τα ξύλινα κτίρια άνω των 11 μέτρων απαιτούν ψεκαστήρες για πυρασφάλεια: «Συνειδητοποιούμε ότι πιθανότατα πρέπει να έχουμε ψεκαστήρες σε όλα μας τα κτίρια».
Ακόμη, μια τόσο μεγάλη στροφή προς την ξυλεία θα απαιτούσε επενδύσεις για την εκπαίδευση εξειδικευμένων τεχνιτών, που προς το παρόν δεν υπάρχουν στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ο Σμέιλς σημειώνει ότι για το έργο του Λούες χρειάζονται περίπου 200 μαθητευόμενοι.
«Δεξιότητες δεν υπάρχουν», λέει ο Σμέιλς, περιβαλλοντολόγος και μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Greenpeace τη δεκαετία του 1980. Ελπίζει, όμως, ότι η εκπαίδευση θα δημιουργήσει ένα «κέντρο αριστείας» που θα μπορεί να στηρίξει μελλοντικά έργα ξυλείας σε όλη τη χώρα.
Το περισσότερο ξύλο, κυρίως από έλατα και πεύκα, θα προέρχεται από τη νότια Αγγλία. Ωστόσο, τα οικολογικά διαπιστευτήρια του έργου εκτείνονται πέρα από την επιλογή των υλικών. Η Human Nature έχει υπογράψει σύμβαση για την προμήθεια πλήρως ανανεώσιμης ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ αντλίες θερμότητας εδάφους θα παρέχουν μια πηγή θέρμανσης χαμηλών εκπομπών άνθρακα και στην είσοδο της γειτονιάς θα κατασκευαστεί ένας κόμβος φόρτισης ηλεκτρικών αυτοκινήτων.
Αλλοι δύο κατασκευαστές επιχείρησαν στο παρελθόν να αναδημιουργήσουν την περιοχή, αλλά απέτυχαν. Η απόφαση για την έγκριση ή όχι της πρόταση της Human Nature αναμένεται το καλοκαίρι.
«Εάν εγκριθεί και χτιστεί, η μεγαλύτερη συνεισφορά αυτού του έργου είναι ότι θα δείξει πως είναι δυνατό να δημιουργήσουμε ένα μέρος που μπορεί να μας πάει πολύ μπροστά στην προσπάθειά μας για δίκαια μερίδια [εκπομπών] άνθρακα παγκοσμίως, αναζωογονώντας τη φύση της περιοχής και βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής για όλους», τονίζει ο Σμέιλς. «Θα φανεί στην πορεία».
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News