Τα ξημερώματα της 24ης Φεβρουαρίου, η μονάδα των αλεξιπτωτιστών του 56ου αερομεταφερόμενου συντάγματος του ρωσικού στρατού βρισκόταν σε οχήματα που διέσχιζαν τους παγωμένους δρόμους της Κριμαίας και εισέβαλαν στην ουκρανική επαρχία της Χερσώνας.

Ο Πάβελ Φιλάτιεφ, μέλος της μονάδας, όπως και όλοι οι συμπολεμιστές του, δεν είχε ιδέα ότι ήταν μέρος της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Το μόνο που γνώριζε ήταν ότι συμμετείχε σε ασκήσεις και ότι σε λίγες ημέρες θα ήταν στο σπίτι του στη Ρωσία. Αυτά τους είχε πει ο διοικητής τους λίγες ημέρες νωρίτερα.

Η μονάδα του ήταν οπλισμένη μόνο με παλιά σκουριασμένα τουφέκια -το δικό του μάλιστα είχε κομμένο λουρί- και άφθονο «πατριωτισμό» αντί να είναι «καλά εκπαιδευμένη, να έχει τη σωστή επιμελητειακή υποστήριξη και εξοπλισμό σύγχρονης τεχνολογίας».

Επτά μήνες αργότερα, δεκάδες χιλιάδες ρώσοι στρατιώτες έχουν σκοτωθεί ή τραυματιστεί, χιλιάδες άλλοι έφεδροι έρχονται στη θέση τους, επίσης χωρίς οργάνωση ή σωστό εξοπλισμό και οι Ουκρανοί έχουν ανακαταλάβει εδάφη περνώντας στην αντεπίθεση.

Ο Φιλάτιεφ έχει τώρα διαφύγει στη Γαλλία, αφού πρώτα πολέμησε επί εβδομάδες πιστεύοντας ότι η Ουκρανία ήταν αυτή που είχε επιτεθεί στη Ρωσία και όχι το ανάποδο, πέρασε δύο μήνες στο μέτωπο υπό άθλιες συνθήκες, τραυματίστηκε και έμεινε 45 ημέρες σε ρωσικό νοσοκομείο, όπου έγραψε τα απομνημονεύματά του.

Ηταν ο πρώτος ρώσος στρατιώτης που τόλμησε να γράψει σε ένα ημερολόγιο 141 σελίδων για την καθημερινότητά του στον πόλεμο και να κατηγορήσει το Κρεμλίνο ότι «έχει καταληφθεί από τη μαφία» και ευθύνεται για τον θάνατο χιλιάδων Ρώσων. «Οι διοικητές μας και η κυβέρνησή μας μάς είπαν ψέματα και μας κορόιδεψαν», είπε ο ίδιος μιλώντας στο καναδικό CBS.

Μετά τη δημοσίευση τoυ ημερολογίου του στα social media, αποσπάσματα των οποίων αναδημοσιεύθηκαν τον Αύγουστο στον Guardian και στην Washington Post, ο Φιλάτιεφ δέχθηκε χιλιάδες μηνύματα κάθε είδους από ρώσους πολίτες, κάποια υπέρ του και πολλά εναντίον του με απειλές για τη ζωή του. Μετά από πολλές παροτρύνσεις γνωστών και αγνώστων για να διαφύγει στο εξωτερικό -ακόμα και από τη μητέρα του- ο 34χρονος πρώην στρατιωτικός έφυγε από τη χώρα στα μέσα Αυγούστου με τη βοήθεια δικτύου ακτιβιστών και έφτασε μετά από δύο εβδομάδες στη Γαλλία, όπου έχει ζητήσει άσυλο και όταν το λάβει, θα ζητήσει αστυνομική προστασία.

Ο ίδιος ξέρει ότι διακινδύνευσε τη ζωή του δημοσιεύοντας το ημερολόγιο και ότι ακόμα είναι στόχος του Κρεμλίνου. Απορεί μάλιστα, πώς δεν συνελήφθη μετά τη λιποταξία του και τη δημοσίευση, αφού πέρασε πολλές ημέρες στη Μόσχα, αλλάζοντας καθημερινά ξενοδοχείο για λόγους ασφαλείας.

Οταν έφτασε στο αεροδρόμιο Σαρλ ντε Γκολ στο Παρίσι, μίλησε στην κάμερα κατά του Βλαντίμιρ Πούτιν και έσκισε το ρωσικό του διαβατήριο.

Ο Φιλάτιεφ ήταν ο πρώτος ρώσος στρατιώτης που τόλμησε να πει δημόσια και ενώ ακόμα βρισκόταν στη Ρωσία ότι δεν βλέπει «καμία δικαιοσύνη και καμία αλήθεια» στον πόλεμο με την Ουκρανία και ότι ο ρωσικός στρατός κάνει bullying στους δικούς του στρατιώτες.

«Δεν φοβάμαι να πολεμήσω, αλλά πρέπει να ξέρω ότι αυτό που κάνω είναι σωστό. Και πιστεύω ότι όλο αυτό είναι μία μεγάλη αποτυχία όχι μόνο γιατί η κυβέρνηση έχει κλέψει τα πάντα αλλά γιατί εμείς οι Ρώσοι δεν αισθανόμαστε ότι αυτό που κάνουμε είναι σωστό», είχε πει τον Αύγουστο.

Στο ημερολόγιό του, ο Φιλάτιεφ περιέγραψε τις ημέρες που πέρασε με τη μονάδα αλεξιπτωτιστών στη Χερσώνα και στην περιοχή του Μικολάιβ.

«Καθόμασταν κάτω από τα πυρά πυροβολικού του Μικολάιβ», είπε. «Τι στο διάολο χρειαζόμαστε αυτόν τον πόλεμο; Και, πραγματικά, είχα αυτή τη σκέψη: “Θεέ μου, αν επιβιώσω, τότε θα κάνω ό,τι μπορώ για να το σταματήσω αυτό”». Στη συνέχεια ο Φιλάτιεφ τραυματίστηκε στο μάτι και μεταφέρθηκε σε νοσοκομείο της Ρωσίας, όπου αποφάσισε ότι πρέπει να μιλήσει για όλα αυτά.

«Απλώς, δεν μπορώ να μείνω άλλο σιωπηλός, παρόλο που ξέρω ότι πιθανότατα δεν θα αλλάξω τίποτα, και ίσως έκανα ανοησία βάζοντας τον εαυτό μου σε τέτοιους μπελάδες», είπε στους δημοσιογράφους.

Ο ίδιος περιέγραψε πώς οι αλεξιπτωτιστές κατέλαβαν το λιμάνι της Χερσώνας και αμέσως άρχισαν να αρπάζουν «υπολογιστές και ό,τι πολύτιμο αγαθό μπορούσαμε να βρούμε».

Μετά, λεηλάτησαν τις κουζίνες για φαγητό. «Σαν άγριοι, φάγαμε τα πάντα εκεί: βρώμη, χυλό, μαρμελάδα, μέλι, καφέ… Δεν δίναμε δεκάρα για τίποτα, είχαμε ήδη φτάσει στο όριο. Οι περισσότεροι είχαν περάσει ένα μήνα στα χωράφια, χωρίς να έχουν την παραμικρή άνεση, ένα ντους ή κανονικό φαγητό. Σαν άθλιοι, προσπαθούσαμε να επιβιώσουμε».

Ο Φιλάτιεφ περιέγραψε επίσης την κακή κατάσταση του εξοπλισμού τους και την κακή ψυχολογία των στρατιωτών. «Ταξιδεύαμε με φορτηγά χωρίς οπλισμό, τα οποία συχνά έμεναν ακίνητα στον δρόμο. Ημασταν ο ιδανικός στόχος. Δεν ξέραμε ποιο ήταν το σχέδιο, κανείς δεν γνώριζε τίποτα».

Κάποιοι στρατιώτες έφτασαν στο σημείο να αυτοπυροβοληθούν, όπως είπε, για να φύγουν από το μέτωπο, να γυρίσουν σπίτι τους και να πάρουν την αποζημίωση που τους είχαν τάξει. Αν και πολλοί περίμεναν τα χρήματα για πολύ καιρό και άλλοι δεν τα έχουν λάβει ακόμα.

«Οι περισσότεροι στρατιώτες είναι οργισμένοι και δεν τους αρέσει αυτό που συμβαίνει στην Ουκρανία, είναι εναντίον της κυβέρνησης και των διοικητών τους, θυμωμένοι με τον Πούτιν και την πολιτική του, τον υπουργό Αμυνας που δεν έχει υπηρετήσει ποτέ στον στρατό», γράφει στο ημερολόγιό του ο Φιλάτιεφ, ο οποίος είχε πολεμήσει νεότερος στην Τσετσενία και πολλά χρόνια αργότερα κατατάγηκε ξανά στον ρωσικό στρατό για οικονομικούς λόγους.

Λίγες ημέρες πριν φύγει από τη χώρα του, ο Φιλάτιεφ έλεγε στον βρετανό δημοσιογράφο, σε ένα καφέ της Μόσχας, πως ήλπιζε ότι ο πόλεμος θα τελείωνε μετά από λαϊκές διαδηλώσεις στη Ρωσία, όπως κατά τη διάρκεια του πολέμου του Βιετνάμ. Αλλά προς το παρόν, είπε, αυτό είναι πολύ μακρινό. Αντίθετα, πιστεύει ότι ο Πούτιν θα επιδιώξει ολοκληρωτική νίκη παρά το τρομακτικό κόστος για τη Ρωσία.

«Είμαι τρομοκρατημένος για το τι θα συμβεί στη συνέχεια. Τι θα πληρώσουμε γι’ αυτό; Ποιοι θα απομείνουν στη χώρα μας; Για τον εαυτό μου, είπα ότι αυτό είναι μια προσωπική τραγωδία. Τι απογίναμε; Και πώς μπορεί να γίνει χειρότερο;», είπε.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News