H ενεργειακή αναβάθμιση του κτιριακού αποθέματος της χώρας, κυρίως μέσω του προγράμματος «Εξοικονομώ», ο εκσυγχρονισμός της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, ο ψηφιακός μετασχηματισμός του κράτους και οι ιδιωτικές επενδύσεις (πράσινος, ψηφιακός μετασχηματισμός, καινοτομία, εξωστρέφεια) είναι μερικοί από τους τομείς όπου θα διοχετευθούν -στοχευμένα- οι πόροι του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, «Ελλάδαα 2.0», το οποίο παρουσιάστηκε την Τετάρτη και θα υποβληθεί προς έγκριση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 15 Απριλίου.

Το Σχέδιο θα χρηματοδοτηθεί με 18,2 δισ. ευρώ επιδοτήσεων και 12,7 δισ. δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης, συν τα ιδιωτικά κεφάλαια, επιδιώκοντας να κινητοποιήσει συνολικούς επενδυτικούς πόρους 57 δισ. ευρώ. Περιλαμβάνει 170 έργα και μεταρρυθμίσεων, με στόχο να καλυφθεί το μεγάλο επενδυτικό κενό στη χώρα και την αλλαγή του παραγωγικού της προτύπου.

Γι αυτό και όπως εξήγησε ο προϊστάμενος του Οικονομικού Γραφείου του Πρωθυπουργού, Αλέξης Πατέλης, κεντρική απόφαση είναι τα δάνεια του «Ελλάδα 2.0» να πάνε για χρηματοδότηση επενδύσεων του ιδιωτικού τομέα.

«Τα ποσά είναι κολοσσιαία: 13 δισ. δάνεια που υπολογίζουμε ότι θα κινητοποιήσουν μέχρι 31 δισ. κεφάλαια», ανέφερε ο κ, Πατέλης, έχουμε όμως -υπογράμμισε- τρεις σημαντικές διαφορές σε σχέση με το παρελθόν.

Πρώτον, είπε, «τα δάνεια δεν θα δίνονται δεξιά και αριστερά αλλά αποκλειστικά σε 5 συγκεκριμένους τομείς».

«Η επιλεξιμότητα -σημείωσε ο επικεφαλής οικονομικός σύμβουλος του Πρωθυπουργού- βασίζεται στις αρχές της έκθεσης της Επιτροπής Πισσαρίδη. Δηλαδή σε βασικές οικονομικές αρχές. Επιλέξιμα θα είναι δάνεια που χρηματοδοτούν επενδύσεις σε πράσινες και σε ψηφιακές δράσεις που είναι και προτεραιότητες του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης.

»Επίσης, δράσεις που στηρίζουν την εξωστρέφεια, δηλαδή τη χρηματοδότηση των εξαγωγών είτε αυτές είναι εξαγωγές αγαθών, είτε εξαγωγές υπηρεσιών διότι η Ελλάδα παραμένει μια σχετικά κλειστή οικονομία και αυτό πρέπει να αλλάξει

»Τέταρτη επιλέξιμη κατηγορία είναι η έρευνα και η καινοτομία για να αυξήσουμε την παραγωγικότητα της ελληνικής οικονομίας και τέλος, επιλέξιμες θα είναι επενδύσεις που βασίζονται σε συγχωνεύσεις, εξαγορές και συνεργασίες επιχειρήσεων για να στηρίξουμε δράσεις που οδηγούν σε οικονομίες κλίμακος».

Δεύτερη μεγάλη διαφορά αποτελεί το γεγονός ότι «το κράτος δεν θα δίνει εγγυήσεις αλλά μόνο συγχρηματοδότηση. Δηλαδή το κράτος θα βάλει μέχρι το 50% του κόστους της επένδυσης και οι τράπεζες και οι επενδυτές το άλλο μισό. Η επιλογή αυτή γίνεται για να υπάρχει συνευθύνη και να αποφευχθούν οι πρακτικές του παρελθόντος που κόστισαν αρκετά στο δημόσιο. Δεν πρόκειται να δοθούν δωρεάν λεφτά. Δεν πρέπει άλλωστε να ξεχνάμε ότι τα δάνεια πρέπει να τα επιστρέψουμε και ο σκοπός μας είναι να μην υπάρχει επιβάρυνση του δημοσίου χρέους».

Τρίτο χαρακτηριστικό του προγράμματος είναι ότι «τα δάνεια δεν θα τα δώσει το κράτος αλλά οι τράπεζες και τα ευρωπαϊκά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα όπως είναι η EBRD και η BRD. Το κράτος δεν ξέρει και δεν πρέπει να επιλέγει επενδύσεις», τόνισε ο κ. Πατέλης και έκλεισε την τοποθέτησή του με τη μελέτη της Τράπεζας της Ελλάδος που «δείχνει ότι η αξιοποίηση των δανείων θα έχει σημαντικά θετικές μακροοικονομικές επιπτώσεις αυξάνοντας το ΑΕΠ 3 μονάδες μέχρι το 2026 και τις επενδύσεις στην ελληνική οικονομία κατά το 1/5».

«Το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας Ελλάδα 2.0, φιλοδοξεί να οδηγήσει τη χώρα – οικονομία, κοινωνία και θεσμούς – σε μια νέα εποχή», δήλωσε από την πλευρά του ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης.

«Με οικονομικούς όρους, ο πρωταρχικός στόχος του Σχεδίου είναι να καλύψει το μεγάλο κενό σε επενδύσεις, εθνικό προϊόν και απασχόληση, κενό ενδημικό των επιδόσεων της ελληνικής οικονομίας κατά την τελευταία δεκαετία, που επιδεινώθηκε λόγω της πανδημίας του COVID-19. Σε αυτό το πλαίσιο, το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αποσκοπεί στο να κινητοποιήσει και σημαντικές δυνάμεις από τον ιδιωτικό τομέα, ενισχύοντας ιδιωτικές επενδύσεις και χρησιμοποιώντας Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα και Εταιρείες Παροχής Ενεργειακών Υπηρεσιών, για την πραγματοποίηση δημοσίων επενδύσεων, ώστε να κινητοποιήσει σημαντικότατα επιπρόσθετα ιδιωτικά κεφάλαια», εξήγησε ο αναπληρωτής υπουργός.

Για την υλοποίηση του Σχεδίου, συνέχισε ο κ. Σκυλακάκης, η Ελλάδα ζητά το σύνολο των πόρων που μπορεί να λάβει στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Δηλαδή 17,8 δισ. ευρώ επιδοτήσεις και 12,7 δισ. ευρώ δάνεια. Με χρήση των μέσων αυτών και αξιοποιώντας τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης για την προώθηση ιδιωτικών επενδύσεων, το «Ελλάδα 2.0» επιδιώκει να κινητοποιήσει συνολικούς επενδυτικούς πόρους 57 δισ. ευρώ.

Το Ελλάδα 2.0 αποτελείται από τέσσερις πυλώνες: Τον πράσινο, τον ψηφιακό, τον κοινωνικό και αυτόν που αφορά στον οικονομικό και θεσμικό μετασχηματισμό.

1. Για την πράσινη μετάβαση (6 δισ. ευρώ) οι επενδύσεις του Σχεδίου περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων:

– Εκτεταμένο πρόγραμμα «εξοικονομώ» για νοικοκυριά, επιχειρήσεις, δημόσια κτίρια και υποδομές.

– Διασύνδεση των ελληνικών νησιών, η οποία θα μειώσει σημαντικά το ενεργειακό κόστος νοικοκυριών και επιχειρήσεων και επενδύσεις ενεργειακής αποθήκευσης που θα επιτρέψουν την καλύτερη αξιοποίηση του δυναμικού της χώρας σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.

– Προώθηση στρατηγικών αστικών αναπλάσεων υψηλής αναπτυξιακής και περιβαλλοντικής αξίας.

– Μεγάλες επενδύσεις σε αντιπλημμυρικά έργα, συνοδευόμενα από αλλαγές στην χρήση των δικτύων άρδευσης και εγκατάσταση τηλεμετρητών για τον εντοπισμό διαρροών και την έξυπνη διαχείριση του νερού.

– Νέο Εθνικό Σχέδιο Αναδάσωσης.

– Πρωτοβουλίες για προστασία της βιοποικιλότητας.

– Μεγάλες επενδύσεις σε υποδομές και εξοπλισμό της Πολιτικής Προστασίας.

– Επενδύσεις εκπόνησης πολεοδομικών σχεδίων που θα πληροφορούν έγκυρα και αμέσως για τις δυνατότητες χρήσης γης για τα 4/5 της χώρας.

2. Για την ψηφιακή μετάβαση  (2,1 δισ. ευρώ) οι επενδύσεις του Σχεδίου περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων:

– Προεγκατάσταση υποδομής οπτικών ινών στα κτίρια για τη διευκόλυνση της μετάβασης στη χρήση δικτύων οπτικών ινών από επιχειρήσεις και νοικοκυριά.

– Ανάπτυξη διαδρόμων δικτύου 5G στους ελληνικούς αυτοκινητόδρομους.

– Σύνδεση της ηπειρωτικής χώρας με σύγχρονα υποθαλάσσια καλώδια οπτικών ινών με τα ελληνικά νησιά.

– Ψηφιοποίηση καίριων αρχείων σε διαφόρους τομείς (υγεία, δικαιοσύνη, πολεοδομίες, κτηματολόγιο, μετανάστευση, ΕΦΚΑ κ.α.) και ενσωμάτωσή τους σε αντίστοιχα πληροφοριακά συστήματα.

– Διασφάλιση της διασύνδεσης και διαλειτουργικότητας συστημάτων και επιμέρους μητρώων και μεμονωμένων εφαρμογών μεταξύ φορέων του Δημοσίου.

– Πληροφοριακό σύστημα για τη διαχείριση συναλλαγών της Δημόσιας Διοίκησης με τους πολίτες και τις επιχειρήσεις (CRM).

– Επενδύσεις για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, που περιλαμβάνουν περαιτέρω ψηφιοποίηση των φορολογικών υπηρεσιών, κωδικοποίηση και εκσυγχρονισμό της φορολογικής νομοθεσίας, δράσεις κατά του λαθρεμπορίου και χρήση τεχνητής νοημοσύνης για τη διευκόλυνση των φορολογικών ελέγχων, ενίσχυση των ηλεκτρονικών συναλλαγών κ.α.

– Ψηφιακό μετασχηματισμό επιχειρήσεων, με απόκτηση εξοπλισμού, υπηρεσιών cloud και διαδικτυακών υπηρεσιών, όπως οι νέες τεχνολογίες ηλεκτρονικών πληρωμών, το ηλεκτρονικό τιμολόγιο, η εργασία από απόσταση, το ψηφιακό γραφείο κ.λπ.

3. Για τις ιδιωτικές επενδύσεις και τον θεσμικό μετασχηματισμό  (4,8 δισ. ευρώ)  το Σχέδιο περιλαμβάνει :

– Ισχυρά κίνητρα για ιδιωτικές επενδύσεις (πράσινος, ψηφιακός μετασχηματισμός, καινοτομία, εξωστρέφεια).

– Σημαντικά έργα υποδομής όπως το βόρειο τμήμα του Ε65, ο Βόρειος Οδικός ‘Αξονας Κρήτης, ένα μεγάλο πρόγραμμα για την οδική ασφάλεια, μεγάλα αρδευτικά έργα μέσω ΣΔΙΤ, ο εκσυγχρονισμός επίσης μέσω ΣΔΙΤ του δικτύου σιδηροδρόμων, νέος προαστιακός σιδηρόδρομος στη Δυτική Αττική, τα ηλεκτρονικά διόδια, οι «έξυπνες» υποδομές κ.α.

– Επενδύσεις για την ενίσχυση του Πολιτισμού, όπως η δημιουργία του Μουσείου Ενάλιων Αρχαιοτήτων στον Πειραιά, ανάπτυξη πολιτιστικών και φυσικών διαδρομών και πρόγραμμα προστασίας εμβληματικών μνημείων από την κλιματική αλλαγή κ.α.

– Επενδύσεις στον Τουρισμό με παρεμβάσεις για τον ορεινό τουρισμό, τον τουρισμό υγείας και την αξιοποίηση ιαματικών πηγών, την γαστρονομία, την αναβάθμιση των τουριστικών λιμανιών, τον καταδυτικό τουρισμό, την προσβασιμότητα στις παραλίες και ειδικά προγράμματα κατάρτισης για την αναβάθμιση των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού τουριστικών επιχειρήσεων.

– Προώθηση προγραμμάτων οικονομικής ενίσχυσης του αγροδιατροφικού τομέα για την πραγματοποίηση επενδύσεων με προσανατολισμό την πράσινη γεωργία και την γεωργία ακριβείας, που αφορούν στην καινοτομία και την οικολογική επεξεργασία γεωργικών προϊόντων, την αναδιάρθρωση καλλιεργειών, την γενετική βελτίωση ζώων, καθώς και την ενίσχυση των υδατοκαλλιεργειών.

4. Στον κοινωνικό πυλώνα – απασχόληση (5,2 δισ. ευρώ) οι επενδύσεις του Σχεδίου περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων:

– Μεγάλα προγράμματα με στόχο την αύξηση της απασχόλησης με ιδιαίτερη έμφαση στην ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων.

– Ψηφιακό μετασχηματισμό της εκπαίδευσης, ψηφιακές υποδομές σε όλες τις τάξεις και αντίστοιχο αναβαθμισμένο εξοπλισμό στα εργαστήρια και Voucher για απόκτηση τεχνολογικών εργαλείων για τους μαθητές που ανήκουν σε ευάλωτα νοικοκυριά.

– Επενδύσεις στο σύστημα υγείας, προκειμένου να παρέχει υπηρεσίες υγείας υψηλής ποιότητας, όπως η ανακαίνιση των υποδομών, ο εκσυγχρονισμός του εξοπλισμού και η ψηφιοποίηση των νοσοκομείων και των κέντρων υγείας, αλλά και το ολοκληρωμένο σύστημα πρόληψης «Σπύρος Δοξιάδης» (εθνικά προγράμματα για την σωματική άσκηση και τη διατροφή, τους εμβολιασμούς, τις προληπτικές εξετάσεις για καρκίνο του μαστού, τον προληπτικό έλεγχο νεογνών κ.α.).

– Επενδύσεις που ενδυναμώνουν την κοινωνική δικαιοσύνη και το δίκτυο κοινωνικής προστασίας, μέσω προγραμμάτων ενίσχυσης της οικονομικής και κοινωνικής ένταξης ευάλωτων ομάδων, ενίσχυσης της παιδικής προστασίας, προώθησης των ίσων ευκαιριών και στήριξης της διαφορετικότητας και ένταξης προσφύγων στην αγορά εργασίας.

Το «Ελλάδα 2.0» είναι πλήρως εναρμονισμένο με τους στόχους της ΕΕ για ταχύτερη μετάβαση της ελληνικής οικονομίας προς ένα πράσινο και ψηφιακό μοντέλο ανάπτυξης, υπερακοντίζοντας τους ευρωπαϊκούς στόχους, επιτυγχάνοντας 38% και 22% μερίδιο στις αντίστοιχες δράσεις. Συνολικά είναι ένα σχέδιο εξαιρετικά απαιτητικό στην υλοποίησή του που απαιτεί μεγάλη προσπάθεια, προσήλωση στους στόχους, διαφάνεια, τήρηση όλων των εθνικών και ευρωπαϊκών κανόνων και προπαντός αποφυγή άσκοπων αντιπαραθέσεων. Εφόσον όμως το φέρουμε σε πέρας με επιτυχία, μπορεί να αλλάξει την πορεία της Ελλάδας και να κάνει -με πολλούς τρόπους- καλύτερη τη ζωή κάθε Ελληνίδας και κάθε Ελληνα, τόνισε ο κ. Σκυλακάκης.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News