Στο ποδόσφαιρο, οι φυλετικές προκαταλήψεις είναι σύνηθες φαινόμενο. Τις έχουν αποκαλύψει δεκάδες έρευνες, καταλήγοντας στο ίδιο συμπέρασμα: ότι τα γήπεδα δεν είναι παρά μια μικρογραφία του Κόσμου στον οποίο ζούμε. Για πρώτη φορά, όμως, μια μελέτη -της δανέζικης εταιρείας ερευνών, RunRepeat, σε συνεργασία με την Ενωση Επαγγελματιών Ποδοσφαιριστών Αγγλίας και Ουαλίας (PFA)- έρχεται να φωτίσει μια ανεξερεύνητη, μέχρι σήμερα, πτυχή του προβλήματος: τη διαφορετική γλώσσα που χρησιμοποιούν οι σχολιαστές στις μεταδόσεις των αγώνων για παίκτες με διαφορετικό χρώμα δέρματος.

Η RunRepeat χρειάστηκε έξι μήνες για να συγκεντρώσει και να αναλύσει 2.073 σχόλια από περιγραφές 80 παιχνιδιών της τρέχουσας αγωνιστικής περιόδου (2019-2020) σε τέσσερα μεγάλα πρωταθλήματα της Ευρώπης: στην Premier League (Αγγλία), τη Serie A (Ιταλία), τη La Liga (Ισπανία) και τη Ligue 1 (Γαλλία). Τα σχόλια αυτά, τα οποία έγιναν από τον σπορτκάστερ που βρισκόταν στο γήπεδο, ή από κάποιον καλεσμένο του, αφορούσαν 643 διαφορετικούς παίκτες: 433 «ανοιχτόχρωμους» και 210 «σκουρόχρωμους». Η επεξεργασία των στοιχείων έδειξε ότι οι τηλεσχολιαστές των ποδοσφαιρικών αγώνων θα πουν την καλή τους την κουβέντα πολύ πιο εύκολα για τους πρώτους, παρά για τους δεύτερους.

– Εξι στα δέκα σχόλια για τους ανοιχτόχρωμους ποδοσφαιριστές ήταν επαινετικά. Για τους σκουρόχρωμους, αντιθέτως, στο ίδιο ποσοστό (περίπου 60%) ήταν επικριτικά.

– Η διάκριση δεν είναι μόνο ποσοτική, αλλά και ποιοτική. Οι παίκτες που έχουν πιο λευκό δέρμα, επαινούνται για την ευφυΐα τους (62%), την εργατικότητά τους (60%) και το ταλέντο τους (63%). Ενώ όσοι έχουν σκούρο δέρμα, για την ταχύτητα (84%) και τη δύναμή τους (87%). Για χαρακτηριστικά τους, δηλαδή, που οφείλονται στη σωματοδομή της φυλής τους. Το υπονοούμενο ότι οι αθλητές αυτής της κατηγορίας περιορίζονται στις εκ γενετής αρετές τους, από τεμπελιά, είναι σαφέστατο. Για την προσωπικότητα και τα ηγετικά τους προσόντα, σπανιότατα θα μιλήσει κάποιος.

– Οι ανοιχτόχρωμοι παίκτες επαινούνται πιο γενναιόδωρα, και τα αρνητικά σχόλια που δέχονται δεν είναι τόσο αιχμηρά. Για τους σκουρόχρωμους, η κριτική είναι πολύ πιο προσβλητική και μπορεί να αφορά, για παράδειγμα, την ευφυΐα τους, τη διάθεσή τους να δουλέψουν, ή την ικανότητά τους να κατανοήσουν την τακτική της ομάδας τους.

Για να είναι τα στοιχεία απολύτως συγκρίσιμα, οι ερευνητές μελέτησαν μόνο τις αγγλόφωνες μεταδόσεις των τεσσάρων πρωταθλημάτων, από επτά ραδιοτηλεοπτικές πλατφόρμες (Sky Sports, BT Sport, FreeSports, beIN Sports, TSN, NBCSN και ESPN). Ετσι, κάθε λέξη για κάθε παίκτη είχε την ίδια «ερμηνεία», και το αποτέλεσμα δεν αλλοιώθηκε από τις διαφορετικές κουλτούρες των σπορτκάστερ στην Αγγλία, την Ιταλία, την Ισπανία και τη Γαλλία.

Ο εκτελεστικός διευθυντής της PFA για θέματα ισότητας, Τζέισον Λι, δεν εξεπλάγη από τα ευρήματα αυτής της πρωτοποριακής έρευνας. «Αυτή η μελέτη δείχνει μια ξεκάθαρη προκατάληψη στον τρόπο με τον οποίο περιγράφουμε τις ιδιότητες των ποδοσφαιριστών, με βάση το χρώμα του δέρματός τους», σχολίασε. Το θέμα είναι, τι θα πουν οι συγκεκριμένοι ραδιοτηλεοπτικοί φορείς. Και, κυρίως, τι θα κάνουν για όσα η RunRepeat έφερε στο φως. Προς το παρόν, μόνο το Sky Sports έχει αντιδράσει. Οι παρουσιαστές, οι σπορτκάστερ και οι ρεπόρτερ του αναζητούν, ήδη, έναν κώδικα δίκαιης κριτικής και ίσων αποστάσεων.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News