Η ιέρεια της σόουλ Νίνα Σιμόν πρωταγωνίστησε αυτές τις ημέρες σε μια ιντερνετική διαμάχη-ψηφοφορία, προκειμένου να γίνουν οι σταθμοί του μετρό στο Παρίσι λιγότερο «ανδροκρατούμενοι», όπως αναφέρει δημοσίευμα του Guardian.

Οταν μετακινείσαι με το μετρό του Παρισιού είναι σαν να ταξιδεύεις ταυτόχρονα στην παγκόσμια ιστορία. Πολλοί σταθμοί έχουν πάρει το όνομά τους από ήρωες πολέμων, από πολιτικούς, καλλιτέχνες και συγγραφείς, όπως Σαρλ ντε Γκολ, Φραγκλίνος Ρούσβελτ, Βίκτορ Ουγκό αλλά και Μάρκος Μπότσαρης!

Είναι όμως αισθητή η απουσία αντίστοιχων σημαντικών γυναικείων προσωπικοτήτων: μόλις τέσσερις από τις 303 στάσεις στις 16 γραμμές του παριζιάνικου μετρό έχουν πάρει το όνομά τους από γυναίκες, Γαλλίδες ή μη, που άφησαν το αποτύπωμά τους στην Ιστορία.

Με αφορμή λοιπόν τη δημιουργία δύο νέων σταθμών που πρόκειται να ανοίξουν σε επέκταση μιας κεντρικής γραμμής του μετρό, μία ομάδα που απαρτίζεται από γαλλίδες φεμινίστριες αποφάσισε να μη μείνει με σταυρωμένα χέρια. Η καμπάνια τους έχει τίτλο «Osez le feminisme (Τολμήστε τον φεμινισμό) και προέτρεπε μέχρι και την Κυριακή 17 Ιουνίου 2018 τους χρήστες του Διαδικτύου να ψηφίσουν υπέρ της ονοματοδοσίας σε σημαντικές γυναίκες, μεταξύ των οποίων και η Νίνα Σιμόν.

Η κίνηση αυτή, αν και όπως παραδέχεται και η ίδια η επικεφαλής της φεμινιστικής αυτής πρωτοβουλίας Ραφαέλ Ρεμί-Λελό, είναι καθαρά συμβολική, έρχεται να κολλήσει σε μια σειρά από άλλα γεγονότα που έχουν ξαναφέρει στο προσκήνιο τα ζητήματα της ισότητας των δύο φύλων:

Η δήλωση του γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν τον Νοέμβριο του 2017 ότι η Γαλλία δεν αντέχει άλλο σεξισμό.

Η Κατρίν Ντενέβ που κατακεραυνώθηκε από φεμινίστριες και όχι μόνο επειδή έκανε δηλώσεις κατά του κινήματος του #MeToo.

Οι κινήσεις που γίνονται προκειμένου να αποκτήσουν τα ζευγάρια ομόφυλων γυναικών αλλά και οι ανύπαντρες γυναίκες τα ίδια δικαιώματα σε ό,τι έχει να κάνει με τις εξετάσεις γονιμότητας και ανατροφής ενός παιδιού.

Οι διαμαρτυρίες ενάντια στον γάλλο τραγουδιστή Μπερτράν Καντάτ που αποφυλακίστηκε πρόωρα ενώ είχε ξυλοκοπήσει μέχρι θανάτου τη σύντροφό του, Μαρί Τρεντινιάν, και τώρα δίνει συναυλίες σαν να μη συμβαίνει τίποτα.

Το μόνο σίγουρο είναι ότι όσοι σταθμοί του μετρό κι αν βαφτιστούν με γυναικεία ονόματα, εκείνο που πραγματικά πρέπει να αλλάξει είναι η ουσία στις καθημερινές πράξεις όλων.

Τον Μάιο του 2018 η στάση «Europe» της γραμμής 3 μετονομάστηκε σε «Europe-Simone Veil», για να τιμηθεί η μνήμη της υπουργού Υγείας, επιζησάσης του εγκλεισμού στο Αουσβιτς Σιμόν Βέιλ, η οποία υπήρξε πρωτεργάτης του νόμου που το 1974 νομιμοποίησε τις αμβλώσεις στη Γαλλία (δείτε το βίντεο αμέσως κάτω).

Και μέχρι στιγμής, υπάρχουν άλλοι τρεις σταθμοί με σημαντικά γυναικεία ονόματα: ο σταθμός «Barbès – Rochechouart», στη μνήμη της Μαργκερίτ ντε Ροσουάρ ντε Μοντπιπό, η οποία ήταν ηγουμένη της Μονμάρτρης. Ο σταθμός «Pierre et Marie Curie», αφιερωμένος στους νομπελίστες επιστήμονες Πιερ και Μαρί Κιουρί. Και ο σταθμός «Louise Michel», για τη Λουίζ Μισέλ, μαχήτρια της παρισινής Κομμούνας.

Η «Μαύρη ψυχή» της Νίνα Σιμόν

Κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Σέλας η «Μαύρη ψυχή», η αυτοβιογραφία της Νίνα Σιμόν (1933-2003), σε μετάφραση του Γιάννη Περδικογιάννη. Το βιβλίο έχει πρωτότυπο τίτλο «I put a spell on you». Γεννημένη στη Βόρεια Καρολίνα των ΗΠΑ η Σιμόν φανέρωσε το ταλέντο της στο πιάνο από πολύ μικρή ηλικία, μέσα από τη μαγεία του γκόσπελ σε εκκλησίες και σε κοινωνικές εκδηλώσεις και θεωρήθηκε «παιδί-θαύμα».

Ηρθε όμως από πολύ νωρίς και αντιμέτωπη με τη σκληρή πραγματικότητα των φυλετικών διακρίσεων, όταν στην πρώτη συναυλία που έδωσε, σε ηλικία δέκα ετών, οι διοργανωτές απαίτησαν από τους γονείς της να σηκωθούν από τις πρώτες θέσεις για να καθίσει μια οικογένεια λευκών. Αυτή ήταν και η πρώτη πολιτική της πράξη: απαίτησε να μείνουν οι γονείς της στις θέσεις τους αλλιώς δεν ήταν διατεθειμένη να παίξει.

Εχοντας στόχο να γίνει η πρώτη μαύρη ερμηνεύτρια κλασικής μουσικής στην Αμερική, παρακολούθησε μαθήματα στο Allen School of Music στο Ασβιλ και κέρδισε υποτροφία στο κορυφαίο Juilliard School of Music της Νέας Υόρκης. Είδε τα όνειρά της να γκρεμίζονται όταν της αρνήθηκαν υποτροφία στο Ινστιτούτο Κέρτις λόγω του χρώματός της και άφραγκη και απογοητευμένη καθώς ήταν, βρήκε δουλειά ως πιανίστρια στο μπαρ Midtown του Ατλάντικ Σίτι.

Η σπουδαία αυτή ερμηνεύτρια άφησε το αποτύπωμά της όχι μόνο με την εκπληκτική φωνή της όταν τραγουδούσε, αλλά και όταν διαδήλωνε, με όποιον τρόπο μπορούσε, για τα ανθρώπινα δικαιώματα κόντρα στις φυλετικές διακρίσεις. Η καριέρα της έφτασε στα ύψη, η ψυχική της υγεία όμως άρχισε σταδιακά να χειροτερεύει. Διαγνώστηκε με σχιζοφρένεια αλλά καθώς είχε ανάγκη τα χρήματα, συνέχισε να τραγουδά οπουδήποτε την καλούσαν, συχνά εξοργίζοντας το κοινό με τις πολύωρες καθυστερήσεις της, ανταμείβοντάς το όμως με τη φωνή και την ερμηνεία της.

Η Νίνα Σιμόν αφιέρωσε την καριέρα της στην υπόθεση της φυλετικής ισότητας, πολλές φορές με κίνδυνο της σωματικής της ακεραιότητας και της ψυχικής της ισορροπίας. Αγκάλιασε και συμμετείχε ενεργά στα κινήματα διαμαρτυρίας στις δεκαετίες του ’60 και του ’70 και το τραγούδι της «To be young, gifted and black» καθιερώθηκε ως ύμνος του κινήματος για τα πολιτικά δικαιώματα.

Πέθανε στον ύπνο της στις 21 Απριλίου 2003, σε ηλικία εβδομήντα ετών.  Στην αυτοβιογραφία της, μιλά με αμεσότητα για την ταραγμένη, συναρπαστική και γεμάτη πάθος ζωή της, για τη μουσική, τους έρωτές της, την πολιτική της δράση, για τα όνειρα που έκανε και πώς αυτά διαψεύστηκαν, ένα προς ένα, αφήνοντάς της μια γλυκόπικρη αίσθηση προς το τέλος της θυελλώδους ζωής της.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News